Mevlit Kıraati Bağlamında Şiir-Müzik İlişkisi: Felsefi Bir Analiz

Authors : Burhanettin Tatar

Pages : 739-756

Doi:10.33415/daad.1107971

View : 18 | Download : 33

Publication Date : 2022-09-30

Article Type : Research

Abstract :Mevlid kıraati dediğimizde öncelikle şu üç temel hususu anlamaktayız: 1) Dini tecrübe geleneği; 2) Bir sözlü ve yazılı edebiyat formu olarak mevlid ya da şiir; 3) Bu şiirin müzikal makamlar içinde nadiren besteli ve genel olarak irticalen (doğaçlama) icrası. Bu üç temel unsur arasındaki ilişkilerin analiz edilmesi mevlid dediğimiz geleneğin anlaşılması için önemlidir. Mevlid geleneği derken, özel olarak Süleyman Çelebi’nin Vesiletü’n-Necât adlı mesnevi formundaki kitabında topladığı şiirlerin kıraat geleneğine atıf yapacağımızı belirtmeliyiz. Felsefi analizlerimiz söz konusu kitaptaki şiirler ve müzik arasındaki ilişkiler üzerinde odaklanacaktır. Mevlid kıraatinde söz (şiir)-müzik ilişkisi bazen sözün bazen müziğin daha etkinlik ve ağırlık kazandığı bir etkileşim alanı haline gelir. Mevlidin bestelenmiş hallerini de göz önünde tutarak, şiir-söz ilişkisinde bir diyalog ya da karşılıklı bir söyleşi etkinliğinin genel olarak ortaya çıktığını söyleyebiliriz.
Keywords : Dini musiki, mevlid, ritüel, konser, Vesiletü’n-Necat