- Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
- Vol: 3 Issue: ÖS (SI) 1
- As a Means of Utopian Discourse; Garden, Island and Wild Nature Images in Western Art
As a Means of Utopian Discourse; Garden, Island and Wild Nature Images in Western Art
Authors : Murat Ateşli
Pages : 0-0
Doi:10.21666/mskuefd.70099
View : 9 | Download : 6
Publication Date : 2016-05-11
Article Type : Other
Abstract :Doğu uygarlıklarında olduğu gibi Batı uygarlıklarında da ütopik söylemler mutluluk vaadine bağlı olarak cennet ve ideal toplum tasvirlerini kapsar. Cennet ve ütopik kavramlar, çoğu inanç ve düşünce sistemine göre insanın ölümden sonra yaşayacağına inanılan yitik bir kökenin özlemini de içeren mutluluk vaadidir. Antik dönemden bugüne bu kavramlar, çok tanrılı ve tek tanrılı dinlerin söylence ve kutsal metinlerinde çoğu zaman simgesel anlatımlar biçiminde bahsedilmektedir. Sümerlerin Dilmun adını verdikleri dünyevi mutluluk diyarından başlayarak tarihsel süreç içinde ütopik söylem aracı olarak; bahçe, ada ve yabanıl doğa gibi tasvir ve anlatımlar, Antik Yunan düşünürlerden Euhemerus’un Kutsal Söylenceler’inde vurgulanan Panchaea adasında, Platon’un Timaios ve Kritias adlı diyaloglarında anlatılan Atlantis efsanesinde ve ütopik düşüncelerin çıkış kaynağı olan Thomas More’un Utopia’sında olduğu gibi belirtilmiştir. Aynı şekilde, Eski Ahit’ten başlayarak semavi dinlerin kutsal kitaplarında bahsedilen cennet ve cehennem kavramlarına, insanoğlunun yitirmiş olduğu cennet özlemine atıfta bulunan John Milton’un Kayıp Cennet ve Yeniden Kazanılan Cennet’inde ütopik mekânsal betimlemeler vurgulanmıştır. Antik Greko-Romen mirasla biçimlendirilmiş ve Hıristiyanlık doktriniyle geliştirilmiş Batı kültürünün Yeryüzü Cenneti olgusu, yazın alanında önemli bir yer teşkil etmiş; plastik ve görsel sanatlar alanında da simgesel ve mekânsal bağlamda sıklıkla kullanılmıştır. Batı sanatında manzara resim geleneğine bağlı olarak bahçe, ada ve yabanıl doğa imgelerinin ilk örnekleri: Bronz Çağı uygarlıklarından Minos uygarlığının Thera adasında bulunan Bahar Manzarası adlı duvar resmiyle birlikte, Pompei’deki şehir kalıntılarının büyük bir kısmında ve Roma yakınlarında yer alan Prima Porta’daki Livia Villası’nda fresk ve mozaiklerde görülür. Rönesans’tan bugüne, gerek ikonolojik ve mitolojik bağlamda olsun; gerekse ütopik bir düşüncenin yansıması biçiminde olsun bu gelenek farklı materyal ve yaklaşımlarla devam etmiştir. 19. yüzyıldan itibaren ütopik söylemler siyasi ve toplumsal anlamlar bağlamında değerlendirilmiştir. Özellikle 20. yüzyılda, ütopik söylem avangart sanatçıların arasında sanatsal pratiklerinin nihai amacı olarak vurgulanmış; ayrıca, bu ülküsel yaklaşımlar etrafında toplumsal ve siyasi söylemler üretilmiştir. Bu çalışmanın amacı; Batı sanatında tarihsel süreç açısından, bahçe, ada ve yabanıl doğa görünümleri üzerinden ütopya kavramının nasıl betimlenip ve yorumlandığıdır. Anahtar Kelimeler : Ada, bahçe,Batı sanatı, ütopya, yabanıl doğa imgeleri.Keywords :