Baudelaire Üzerine Benjamin ve Sartre
Authors : Senem KURTAR
Pages : 401-419
View : 10 | Download : 6
Publication Date : 2018-12-23
Article Type : Research
Abstract :Fransız şair Charles Baudelaire her ne kadar sıra dışı yaşamı ve şiirsel dehasıyla ünlenmiş olsa da onu etkin bir şahsiyet olarak ayrıcalıklı kılan kenti anlatan ilk şair olmasıdır. Baudelaire, içe kapalı romantik bir dünya yerine bize yaşadığı zaman ve mekânı tümüyle çarpıcı bir biçimde sunmaktadır. Bu nedenle, somut ve tarihsel koşullara duyarlı bir Baudelaire portresi ortaya koyabilmek kentin gelişim evresinde modernliğe özgü çelişkileri anlayabilmek adına elzemdir. Bu amaç doğrultusunda, çalışmada, iki önemli Baudelaire yorumu olan Benjamin’in Pasajlar projesi ve Sartre’ın Baudelaire yapıtı esas alınmaktadır. Bu iki farklı yorum irdelenirken eleştirel bir yaklaşım sergilenmesine özen gösterilmiştir. Baudelaire’in tarihsel konumu, koşulları ve modernliğin adeta dönüm noktası oluşu Benjamin’in okumaları doğrultusunda öne çıkarılarak Sartre’ın Baudelaire okumasına özgü sıkıntılar irdelenmiştir. Bu sıkıntıların kaynağında Sartre’ın Baudelaire’i mutlak özgürlük ve sorumluluk felsefesi ekseninde okuması ve en genel anlamıyla insan varoluşuna özgü temel durumlara mahkûm etmesi bulunmaktadır. Sonuç olarak bu çalışmada, Baudelaire’in hakkını Baudelaire’e teslim eden bir tavır benimsenerek şair olmanın ayrıcalıklı şahsiyetinde modernliğin derinlikli algısı, çelişkileri ve yaşantısı Sartre’ın varoluşçu okumasına karşın Benjamin’in tarihsel, somut koşullar ve modernlik ya da kent (Paris) odaklı okuması tercih edilerek tartışılıp gerekçelendirilecektir.Keywords : Baudelaire, özgürlük, modernlik, flaneur, fantazmagori, alegori.