- Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- 15 Temmuz ve Türkiye Demokrasisi Özel Sayısı
- 27 Mayıs 1960 Darbesinin Maraş Yerel Basınındaki Yansımaları
27 Mayıs 1960 Darbesinin Maraş Yerel Basınındaki Yansımaları
Authors : Cengiz Şavkili
Pages : 135-174
View : 10 | Download : 5
Publication Date : 2018-07-15
Article Type : Research
Abstract :Türk devlet geleneğinin vazgeçilmez unsurlarından birisi olan ordu, siyasal hayat içinde daima aktif bir rol oynamıştır. Osmanlı Devletinden Cumhuriyete uzanan çizgide ordunun yönetim içinde aldığı rol, çok yönlü ve güçlü bir etkiye sahip olmuştur. Siyasal krizler sırasında ülke kaderini etkileme ve yönlendirme konusunda kendini bir görevli addeden ordunun, cumhuriyet dönemindeki ilk siyasi müdahalesi, 27 Mayıs 1960 İhtilali olmuştur. Demokrat Partinin kuruluşu ve rakip bir parti olarak iktidar yarışına girmesi ile beraber, Cumhuriyet döneminin en sert mücadelesi de başlamıştı. 1950 seçimleri ile ilk defa muhalefet kanadına geçen CHP ve yeni iktidar partisi DP arasındaki mücadele, meclis sınırları dışına çıkarak, toplumsal bir sorun haline gelmişti. 1957 seçimlerinden de zaferle ayrılan DP, muhalefet ve basın üzerinde uyguladığı baskının yanı sıra üniversite ve ordu üzerinde yaptığı değişikliklerle tepkileri üzerine çekmişti. DP, CHP’yi sorgulamak amacıyla kurduğu Tahkikat Komisyonunun anayasal bir temeli olmadığı konusunda sıklıkla uyarılmasına karşın eleştirileri dikkate almamıştır. 27 Mayıs’ta ordunun hızlı ve etkili müdahalesi ile iktidarına son verilen DP üye ve yöneticileri, ağır cezai yaptırımlara maruz kalarak siyaset sahnesinden çekilmiştir. Türkiye ise demokrasiden uzak, askerî bir idare gerçeği ile tanışmıştır. Asker ve siyaset arasındaki münasebetin ilk önemli örneği olan 27 Mayıs Darbesi, ülke siyaseti açısından önemli sonuçlar doğurmuş ve toplum darbe gerçeği ile ilk kez karşılaşmıştır. Ayrıca toplum, günümüzde de görülmesi mümkün olan yeni bir geleneğin başlangıcına da şahit olmuştur. Bu darbenin bir taşra toplumundaki yansımalarının incelendiği çalışmada temel alınan argümanlar, Maraş’taki dönemin yerel basını olmuştur. Maraş’ta yayınlanan Demokrasiye Hizmet, Halk Postası, Kahramanyurt ve Maraş’ın Sesi gazeteleri, darbe döneminin şartları ile ilgili oldukça önemli veriler sunmaktadır. Sonuncusunu 15 Temmuz 2016 tarihinde gördüğümüz darbe olgusu, toplumun demokratik yapısına kasteden toplumsal bir gerçeklik olarak incelenmeye devam edilmesi gereken bir konudur.Keywords : Ordu, Askeri Darbe, Halk, Maraş, , Yerel Gazete