- İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi
- Vol: 45 Special Issue
- İşletmecilik Tarihi Açısından Osmanlı İktisat Tarihi Birikimine Bakış
İşletmecilik Tarihi Açısından Osmanlı İktisat Tarihi Birikimine Bakış
Authors : Seven Ağir
Pages : 26-39
View : 7 | Download : 4
Publication Date : 2016-06-09
Article Type : Other
Abstract :Bu çalışma Osmanlı iktisat tarihinin ‘işletmecilik tarihi’ için sağladığı birikimin bir değerlendirmesini yapmayı ve bu sayede Osmanlı-Türkiye işletmecilik tarihi alanında yapılabilecek kuramsal ve görgül çalışmalar için bir yol haritası sunmayı amaçlamaktadır. Osmanlı iktisat tarihi yazınında genel anlamda özel sektörün iktisadi faaliyetleri, daha dar anlamda ise ‘işletmecilik’ faaliyetleri çok az sayıda çalışmaya konu olmuştur. Bu eksiklikte şüphesiz Osmanlı iktisat tarihinin yaygın ön kabullerinin rolü vardır. Bu çalışma, devletin özel sektörü şekillendirmekte belirleyiciliği, girişimcilik eğilimlerinin zayıflığı ve İslam hukukunun ‘durağan’ niteliklerine dair bu ön kabullerin işletmecilik tarihi alanında son dönemde genişleyen karşılaştırmalı perspektifi sayesinde yeniden değerlendirmektedir. Bu değerlendirme ışığında Osmanlı iktisat tarihinin işletmecilik tarihini besleyebilecek, fakat henüz ‘kuramsal’ bağların kurulmadığı üç alt alan tespit edilebilir: i) Osmanlı girişimci ve girişimci ağlarını özellikle ‘aile tarihleri’ ve etno-kültürel ağlar üzerine incelemeler, ii) Osmanlı esnaf girişimleri ve modern dönem sanayi teşebbüslerini ele alan araştırmalar, iii) ‘Hukuk ve iktisat’ alanı ile kısmi kesişimi olan ve işletmecilik tarihi alanına doğrudan katkı sağlayabilecek ‘Osmanlı kurumları’ yazını. Çalışmada ayrıca bu üç alanın işletmecilik ve iktisat yazının kuramsal araçları (örgütsel kuram ve örgütsel kültür yazını, iktisat alanından işlem maliyetleri alanı ve sözleşme kuramı) ile olası bağlantılarına işaret edilmektedir.Keywords :