- IBAD Sosyal Bilimler Dergisi
- Fall
- Fransız Kaynaklarına Göre Osmanlı Devleti Topraklarında Kurulan Yabancı Sermayeli Bankalar Arasındak...
Fransız Kaynaklarına Göre Osmanlı Devleti Topraklarında Kurulan Yabancı Sermayeli Bankalar Arasındaki Rekabet (1856-1914)
Authors : Damla Ayoglu Duman
Pages : 425-437
Doi:10.21733/ibad.699795
View : 6 | Download : 3
Publication Date : 2020-12-18
Article Type : Research
Abstract :Osmanlı Devleti toprakları bankacılık sektörü ile on dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısında tanıştı. Bir yandan yabancı sermayeli yeni bankaların kurulduğu, diğer yandan da başka ülkelerdeki eski bankaların yeni şubelerinin açıldığı gerçeğiyle karşılaştı. Fransız Ekonomi ve Finans Bakanlığı arşivlerinde bu tarihsel olaylara ilişkin kayıtlar vardır. Söz konusu kayıtlar bu sektördeki rekabete ilişkin bilgileri de kapsamaktadır. İşte bu çalışmada anılan kayıtlardan yararlanılarak Osmanlı Devleti topraklarındaki bankacılık sektörüne ilişkin rekabet incelenmektedir. Aslında Osmanlı Devleti topraklarında bankacılık sektörü ilgili görüşlere ilk defa 1856 yılında ilan edilen Islahat fermanında rastlanmaktadır. Bu fermandan önce 1847 yılında, iki Galata bankerin tarafından Bank-ı Dersaadet kurulmuş olsa da ömrü çok uzun olmamıştır. Ancak uzun ömürlü bankalara giden yolda ilk kilometre taşı olma rolünü oynamıştır. Osmanlı Devleti topraklarında yabancı sermayedarlar tarafından banka kurma işi kârlı bir iş olduğu anlaşılmıştır. Bu doğrultuda, yabancı semayedarlar Osmanlı Devletine yeni öneriler getirmişlerdir. Bu öneriler doğrultusunda 1857 yılında İngiliz sermayesi ile Osmanlı Bankası kurulmuştur. Yedi yıl sonra Fransız sermayesi de bu bankaya ortak olmuştur. 1881 yılından başlayarak Alman yatırımları artmaya başlayınca Osmanlı Devleti topraklarında Deutsche Bank gibi Alman bankalarının şubeleri de pastadan pay almak için çabalamışlardır. Bu ise anılan şubelerin Osmanlı bankası şubelerine rakip olmasından başka bir anlama gelmemiştir. Rekabetin en yoğun biçimlerine ise Almanya ve Fransa bankalarının şubeleri arasında rastlanmıştır.Keywords : Osmanlı İmparatorluğu, Yabancı Sermayeli bankalar, Rekabet, Fransa