- Ahi Evran Tıp Dergisi
- Vol: 4 Issue: 2
- Sıçan Ependim Hücrelerinde Aquaporin 4 Kanallarının İmmünohistokimyasal Dağılımı ve Glimfatik Sistem...
Sıçan Ependim Hücrelerinde Aquaporin 4 Kanallarının İmmünohistokimyasal Dağılımı ve Glimfatik Sisteme Etkisi
Authors : Fatih TAŞ, Ender ERDOĞAN
Pages : 41-46
Doi:10.46332/aemj.782753
View : 10 | Download : 3
Publication Date : 2020-08-19
Article Type : Research
Abstract :Amaç: Nörodejeneratif hastalıklar çağımızın en önemli sağlık sorunlarından biridir. Lenfatik sisteme sahip olmayan beyin gibi kritik bir organda, zaman içerisinde biriken toksik maddeleri temizleyen alternatif bir mekanizmaya ihtiyaç vardır ve buna ‘glimfatik sistem’ adı verilmiştir. Glimfatik sistem, beyin interstisyel sıvısında biriken atık maddelerin, beyin omurilik sıvısı ve astrositik aquaporin-4 kanalları aracılığıyla, beyin parankiminden temizlenmesidir. Glimfatik sistemin etkinliğinin korunması, nörodejeneratif hastalıkların gelişimini azaltır. Önceki çalışmalar astrositik aquaporin-4 kanallarının, glimfatik sistem üzerinde rolü olduğunu ortaya koymuştur. Aquaporin-4 kanallarının ependim hücrelerinde de gösterilmesi, glimfatik sistemin işleyişinde bu hücrelerin de rolü olduğunu düşündürmektedir. Bu çalışmanın amacı farklı fotoperiyotların ve melatonin alımının, ependimal aquaporin-4 kanal ekspresyonuna ve buna bağlı olarak da glimfatik sisteme olan etkisini araştırmaktır. Araçlar ve Yöntem: Çalışma, Wistar Albino cinsi dişi sıçanlar da, üç grupta gerçekleştirildi (n=7). Gruplar sırasıyla dört hafta süreyle; kısa fotoperiyot, uzun fotoperiyot ve uzun fotoperiyot + melatonine (4 mg/kg/gün) maruz bırakıldı ve daha sonra beyin dokuları eksize edildi. III. ventrikül ve etraf beyin dokuları, immünohistokimyasal tekniklerle aquaporin-4 ve melatonin-1 reseptör antikorlarıyla işaretlenip, semikantitatif olarak skorlandı. Verilerin değerlendirilmesinde Ki-kare testi kullanıldı. Bulgular: Hem kısa fotoperiyot grubunda, hem de uzun fotoperiyot + melatonin grubunda, diğer uzun fotoperiyot grubuna göre, istatistiksel açıdan anlamlı bir şekilde, aquaporin-4 kanalları ile melatonin-1 reseptörlerinin daha yoğun olarak işaretlendiği görüldü (p<0.05). Sonuç: Bu çalışmada kısa fotoperiyot grubu ile uzun fotoperiyot + melatonin grubunda, ependimal aquaporin-4 kanallarıyla melatonin reseptörlerinin birlikte yoğun olarak işaretlenmesi, melatonin hormonunun da glimfatik sistemin işleyişinde düzenleyici olduğunu düşündürmektedir.Keywords : Glimfatik sistem, , aquaporin-4, ependim hücreleri, astrositler, nörodejeneratif hastalıklar