- EKSEN Dokuz Eylül Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi
- Vol: 1 Issue: 1
- YAKIN DÖNEM ÜNİVERSİTE YERLEŞKE GİRİŞ KAPILARINDAN FARKLILAŞAN BİR ÖRNEK: DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ T...
YAKIN DÖNEM ÜNİVERSİTE YERLEŞKE GİRİŞ KAPILARINDAN FARKLILAŞAN BİR ÖRNEK: DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ TINAZTEPE YERLEŞKESİ DOĞU KAPISI
Authors : Ferhat Hacialibeyoğlu, Deniz Dokgöz, Halil Ibrahim Alpaslan
Pages : 42-59
View : 28 | Download : 6
Publication Date : 2020-12-14
Article Type : Research
Abstract :Türkiye’nin son 20 yılda değişen yükseköğretim politikalarına koşut olarak sayısı hızla artan üniversite yerleşkeleri ve binaları farklı yöntem ve yaklaşımlarla elde edilmekte, bunun sonucu olarak da oldukça geniş bir nitelik yelpazesine yayılmaktadırlar. Bu çalışmanın odağına aldığı yapı tipi bu geniş stokun mütevazı bir kısmını oluşturan yerleşke giriş kapılarıdır. Giriş ve giriş yapılarının gerek kavramsal gerekse yapısal olarak geçmişi inşa edilen ilk mimari ürünlere kadar götürülebilir. Bu konudaki tarihsel okumalardan çıkarılabilecek sonuçlardan bir tanesi giriş yapılarının salt işlevsel yapılar olmalarının dışında sembolik anlamları da üzerlerinde taşıdıklarıdır. Bu perspektifle, çalışmada, yakın dönemde inşa edilen yerleşke giriş yapılarının birincil işlevleri dışındaki anlamlarının tartışılmasında kullanılabilecek bir kategorizasyon önerisi sunulmaktadır. Son yıllarda üretilen üniversite giriş yapılarına dair bir değerlendirme yapıldığında biçimci ve rasyonel olmak üzere başlıca iki yaklaşımın baskın olduğunu söylenebilir. Biçimci yaklaşımların kaynağı tarihsel veya simgesel olabilmekte ya da önceden tasarlanmış bir logonun mimariye aktarılması gibi yöntemler benimsenebilmektedir. Bu yaklaşımla tasarlanarak inşa edilen giriş kapılarının simgesel yönlerinin ön plana çıktığı, işlevlerinin ikinci planda kaldığı gözlenmektedir. Rasyonel yaklaşımların ise biçimi önceki yaklaşım kadar öncelemediğini ancak temel tasarım ilkeleri gözetilerek tasarlanmış kütlelerin işlevle örtüştürülmesini ilke edindiğini söylemek yanlış olmaz. Günümüzde biçimci yaklaşımların yoğunluğunun arttığı gözlenirken bu anlamda farklılaşan bir örnek olarak yakın zamanda tamamlanan Dokuz Eylül Üniversitesi Tınaztepe Yerleşkesi Doğu Kapısı’nın mimarisi ve tasarım ilkeleri ele alınmaya değer görünmektedir. Yapının tasarımındaki tavrın yakın dönem örneklerinden ayrılan noktaları ile bazı modernist öncüllerle paralellikleri yapının anlam dünyasını zenginleştirmekte ve onu öğretici kılmaktadır.Keywords : Yerleşke kapıları, Üniversite yapıları, Mimaride rasyonellik