- Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
- Vol: 23 Issue: 1
- GÜMRÜK HUKUKU’NDA -BİR İDARÎ BAŞVURU YOLU OLARAK- GERİ VERME VE KALDIRMA
GÜMRÜK HUKUKU’NDA -BİR İDARÎ BAŞVURU YOLU OLARAK- GERİ VERME VE KALDIRMA
Authors : Özgecan Gök
Pages : 461-515
Doi:10.33717/deuhfd.901917
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2021-05-24
Article Type : Research
Abstract :Gümrük Kanunu’nun 211’inci ve devamı maddeleri çerçevesinde fazla hesaplanan ya da tahsil edilen gümrük vergilerinin geri verme ve kaldırma yoluyla iade alınması ya da kaldırılması mümkündür. Bu bakımdan geri verme ve kaldırma hem bir idarî başvuru yolu hem de anlaşmazlıkları sona erdiren bir çözüm yoludur. Geri verme ve kaldırmanın kapsamı bakımından İthalde alınan Katma Değer Vergisi, Damga Vergisi ve TRT Bandrol ücreti özellik göstermektedir. Bir ticaret politikası aracı olan ithalatta gözetim uygulaması sebebiyle geri verme ve kaldırma başvurularında bulunulması uygulamada sorunlu görülen bir konudur. Temin edil(e)meyen gözetim belgesi nedeniyle, gözetim referans fiyatı üzerinden beyanda bulunulması ve sonra daha düşük olan satış bedeli üzerinden verginin hesaplanması gerekçesiyle geri verme ve kaldırma başvurusunda bulunulması Avrupa Birliği Hukuku göz önünde bulundurulduğunda başvuru sebepleri kapsamında değerlendirilemeyecek bir konudur. Ayrıca bu durumda kişiler hakkında Gümrük Kanunu’nun 235’inci maddesinin 1-c fıkrası gereğince yaptırım uygulanması mümkün değildir. Geri verme ve kaldırma başvurusu, fazla tahakkuk ettirilen ya da ödenen verginin yükümlüye tebliğ edilmesinden itibaren üç yıl içinde yapılabilmektedir. Beyannamenin iptali halinde sürenin ne olduğu ve Gümrük Kanunu’nun 194’üncü maddesi kapsamında doğan telafi edici gümrük vergisi açısından üç yıllık sürenin nasıl hesaplanacağı hususunda tereddütler bulunmaktadır. Geri verme ve kaldırma başvurusu neticesinde verilen karar Gümrük Kanunu anlamında bir idarî karardır. Bu yüzden Gümrük Kanunu’nun 242’inci maddesinde düzenlenen itiraz yoluna tabidir. İdarenin, geri verme kararını üç ay içerisinde uygulamazsa talep üzerine, bu sürenin bitiminden itibaren tecil faizine göre hesaplanacak iade faizini ödemesi gerekmektedir. Ancak idarenin faiz ödemesi için özel bir düzenlemeye gerek bulunmadığı; sorumluluk hukuku ilkeleri gereği hukuka aykırı olarak alınan vergi geri verilirken, yükümlülerin uğrayacakları zararı tam yargı davası yoluyla giderilebilmeleri mümkün görülmektedir.Keywords : Geri verme ve kaldırma, , İade faizi, İthalde alınan Katma Değer Vergisi, TRT Bandrol Ücreti, Damga Vergisi, , İthalatta Gözetim Önlemi