- Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
- Vol: 15 Issue: 2
- Türk Boğazları’nın Hukukî Statüsü : Sevr ve Lozan’dan Montrö’ye Geçiş
Türk Boğazları’nın Hukukî Statüsü : Sevr ve Lozan’dan Montrö’ye Geçiş
Authors : Sami Doğru
Pages : 123-169
View : 6 | Download : 3
Publication Date : 2013-12-01
Article Type : Research
Abstract :Asya ile Avrupa’yı coğrafi olarak ayırmasına rağmen siyasi olarak birbirine bağlayan ve Karadeniz havzası devletlerinin ana deniz giriş-çıkış kapısı 1 olan Türk Boğazları’nın hukuki rejimi tarihten bu yana Türkiye’nin özenle oluşturmak zorunda olduğu en önemli dış politika sorunlarından birini oluşturmuştur2 .Tarih boyunca Türk Boğazları, diğer devletleri de yakından ilgilendiren bir sorun olmuştur3 . Bu nedenle de bu boğazlardan geçiş rejimi siyasal durumlara bağlı olarak belirlenmiştir4 .Bu kapsamda, Türk Boğazları’nın 20 Temmuz1936 tarihli Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile belirlenen günümüzdeki rejimini gereği gibi değerlendirmek için, I. Dünya Savaşı sonunda yenik düşmüş Osmanlı İmparatorluğu’na kabul ettirilmek istenen 20 Ağustos 1920 tarihli Sevr Andlaşması ile Milli Mücadele sonrasında imzalanan 24 Temmuz 1923 tarihli Lozan Barış Andlaşması’na ek Lozan Boğazlar Sözleşmesi’nin ilgili hükümlerini iyi bilmek gerekmek tedir. Esasen, Atatürk’ün ifadesiyle "Türk Milleti aleyhine asırlardan beri hazırlanmış ve Sevr’le tamamlandığı zannedilmiş büyük bir suikastın sonunu ifade eden Lozan Barış Andlaşması”5 Boğazlar’ın bugünkü hukuki rejimine giden yolu da hazırlamış olması bakımından önem arz etmektedir.Keywords :