- Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
- Vol: 16 Issue: 2
- Mersin Müzesi’nde Bulunan Megara Kaseleri
Mersin Müzesi’nde Bulunan Megara Kaseleri
Authors : Hatice Yılmazer Çorbaci
Pages : 169-186
View : 7 | Download : 4
Publication Date : 2007-09-01
Article Type : Other
Abstract :Hellenistik çömlek sanatının ana formlarından biri olan Megara kaseleri, Mısırdan İspanya’ya kadar tüm Akdeniz Bölgesine yayılmıştır. Yarım küre biçimli, kulpsuz ve ayaksız olan bu kaseler kalıpla yapılmışlardır. Sadece dış yüzlerinde kabartma bezemeler bulunur. O.Bendorf’un yalnışlıkla bu türün üretim merkezinin Megara olduğunu yazması ile bu ad günümüze kadar gelmiştir. Son zamanlarda "kalıp yapımı kaseler” olarak da adlandırılmaktadırlar. Antik dünyadaki adı olasılıkla "hemitomos” idi.Kabartmalı kaselerin ön örnekleri metal işlerinin yoğun olduğu Mısır’da aranmıştır. Bu türün ortaya çıkışı Atina’da İ.Ö. 3. yüzyılın ortalarından biraz sonradır. Anadolu’da Bergama (İ.Ö.2. yüzyılın başı) gibi erken örnekler veren merkezlerin yanı sıra genel olarak İ.Ö. 2. yüzyılın ortalarında yoğun bir şekilde üretilir. Delos kaseleri olarak bilinen yaygın form, batı Anadolu kaynaklıdır. Efes’te ele geçen kase kalıplarıyla, Delos mallarının en azından bir kısmının Efes’te üretildiği anlaşılmıştır. Mersin Müzesi deposunda bulunan dört adet Megara kasesi Antakya kaselerinin özelliklerini taşımaktadır. Waage, bu kaseleri erken ve geç kaseler olarak gruplamıştır. Müzedeki iki kase erken özellikler göstermekte olup kaselerin birinde şaha kalkmış bir keçi motifi yer almaktadır. Karşılıklı şaha kalkmış keçi motifi Atina’da çok sevilen bir motiftir ve ön Asya kökenlidir. Müzedeki diğer kaselerden biri geç döneme geçiş safhasına, diğeri ise hem biçim hem de üzerindeki çok nadir bulunan deniz kabuğu bezemesiyle tipik geç kaseler grubuna girer. Antakya’nın kronolojisinin tartışmalı olduğu ileri sürülmektedir. Bizim örneklerimiz İ.Ö. 150 – İ.Ö. 1. yüzyılın son çeyreğine tarihlenebilir.Keywords :