- Çeviribilim ve Uygulamaları Dergisi
- Issue: 31
- Gramsci’nin Hegemonya Kavramı Bağlamında Kültürel Öğelerin Çevirisi
Gramsci’nin Hegemonya Kavramı Bağlamında Kültürel Öğelerin Çevirisi
Authors : Sinem Sancaktaroğlu Bozkurt
Pages : 251-274
Doi:10.37599/ceviri.1020046
View : 15 | Download : 2
Publication Date : 2021-12-30
Article Type : Research
Abstract :Hegemonyanın kurulmasında rol oynayan unsurlar siyasi, askeri ve ekonomik olduğu kadar kültüreldir de. Bu fikirden yola çıktığımızda, çeşitli temsil dizgeleri ve bunların aktarımının önemi gözler önüne serilmektedir. Konuyu, en önemli temsil dizgelerinden biri olan dil bağlamında ele aldığımızda ise çeviri belli bir dilde yazılan kaynak metnin bir diğer dile aktarılarak, erek kültür dizgesinde kendisine bir yer edinmesi olarak düşünülmelidir. Edebiyat ve edebi çeviri de ağır ama emin adımlarla bir hegemonya kurmak ve bu hegemonyaya karşı çıkmak için en temel araçlardandır. Bu konuda alanda yazılan doktora tezinden hareketle kaleme alınan bu çalışmada, tezin üzerinden geçen on senede yaşanan kültürel, siyasi ve teknolojik gelişmeler ışığında İngilizce ve Anglo-Amerikan kültür ve Türkçe ve Türk kültürü çeviri açısından ele alınarak, özellikle John Fowles’un The French Lieutenant’s Woman [Fransız Teğmen’in Kadını], Jeanette Winterson’un Orange is Not the Only Fruit [Tek Meyve Portakal Değildir] ve Julian Barnes’ın England, England [İngiltere İngiltere’ye Karşı] eserlerinin çevirileri karşılaştırmalı olarak Venuti’nin çeviri stratejileri ve Gramsci’nin hegemonya kavramı çerçevesinde incelenmiştir. Eser seçimi ile başlayan dil hegemonyasının çevirmenlerin kullandığı çeviri stratejileri bağlamında kendisini ne şekilde gösterdiği üzerinde örnekler yardımıyla durulmuştur. Sonuç bölümünde ise İngilizcenin ve Anglo-Amerikan kültürün süregelen hegemonyasının çeviri yoluyla nasıl devam ettiği, zaman zaman da nasıl kırıldığı ve çevirmenlerce benimsenen ve yerlileştirme ve yabancılaştırma stratejilerinin bir arada kullanılmasına dayanan karma yöntemin bu duruma ne oranda katkı sağladığı sosyo-kültürel bağlamda tartışılmıştır.Keywords : kültürel hegemonya, yerlileştirme, yabancılaştırma, Gramsci, Venuti