- Coğrafya Dergisi
- Issue: 18 - İstanbul Üniversitesi Coğrafya Dergisi
- ÇÖLLEŞME SÜRECİNDE ACIGÖL (1970-2008)
ÇÖLLEŞME SÜRECİNDE ACIGÖL (1970-2008)
Authors : Mehmet Özdemir, Muhammet Bahadir
Pages : 1-20
View : 16 | Download : 7
Publication Date : 2010-12-28
Article Type : Other
Abstract :Çal ı ş ma alan ı , Denizli ile Afyonkarahisar İ l s ı n ı rlar ı içerisinde, 1292 km2 alan kaplayan Ac ı göl Havzas ı içerisinde yer alan Ac ı göl ve yak ı n çevresidir. Ac ı göl çevresi, yar ı kurak iklim ş artlar ı n ı n hâkim oldu ğ u, bitki örtüsünün taban arazide çok az yer tuttu ğ u ve havzan ı n en derin k ı s ı mlar ı n ı i ş gal etmi ş playa karakterli bir göl ile karakterize olmaktad ı r. Göl k ı y ı lar ı nda y ı ll ı k toplam ya ğ ı ş miktar ı 368-392 mm aras ı nda, y ı ll ı k ortalama s ı cakl ı k ise 13 OC' dir. Ac ı göl'ün en yüksek göl seviyesi ortalama 842,74 m ile 1970 y ı l ı nda ölçülmü ş tür. En dü ş ük ortalama ise 836,47 m ile 2001 y ı l ı na aittir. Ac ı göl tektonik – karstik kökenli çöküntünün düz taban kesimine yerle ş mesi nedeniyle, mevsimsel seviye de ğ i ş imleri geni ş bir alanda görülmektedir. Kurakl ı k ve a ş ı r ı su kullan ı m ı nedeniyle gölün alan ı her geçen gün küçülerek 1970: 160 km2, 2008: 50 km2 gerilemi ş tir. Bu durumun ortaya ç ı kmas ı nda, havza ikliminde son 33 y ı lda (1975-2008), meydana gelen de ğ i ş imlerin ve küresel ı s ı nman ı n önemli rolü vard ı r. Özellikle, a ş ı r ı s ı cakl ı klar ve artan buharla ş ma ya ğ ı ş taki azalma, a ş ı r ı su tüketimi ve tar ı msal su kullan ı m ı yar ı kurak iklim ş artlar ı n ı n hüküm sürdü ğ ü havzada çölle ş meye neden olmu ş tur. Gölün çekildi ğ i geni ş alanlarda tuz, tuz kristalleri ve kumullar olu ş maktad ı r. Rüzgâr erozyonu sonucunda kumlar, bat ı sektörlü rüzgârlar taraf ı ndan havzan ı n do ğ u kesimine do ğ ru sürüklenmekte ve toz bulutlar ı olu ş maktad ı r. Bu toz bulutlar ı , Dazk ı r ı çevresindeki ba ş ta meyve bahçeleri olmak üzere, tar ı m arazilerine ve çevredeki bitki örtüsüne ciddi zararlar vermektedir.Keywords :