- BEÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi
- Vol: 9 Issue: 1
- Şeyh Bedreddin’in İlmi Şahsiyeti ve Tabakâtü’l-Fukahadaki Yeri Hakkında Bir Değerlendirme
Şeyh Bedreddin’in İlmi Şahsiyeti ve Tabakâtü’l-Fukahadaki Yeri Hakkında Bir Değerlendirme
Authors : Şerif Gedik
Pages : 75-106
Doi:10.33460/beuifd.1090498
View : 11 | Download : 5
Publication Date : 2022-06-15
Article Type : Research
Abstract :Osmanlı fetret döneminin önemli simalarından olan Şeyh Bedreddin (ö. 823/1420), tarihi kaynaklarda daha çok isyan hadisesiyle olan ilişkisi ve tasavvufî görüşleriyle ön plana çıkmıştır. Geçmişten bugüne kadar birçok kesim tarafından farklı platformlarda Şeyh Bedreddin’in siyasi tutumu ve tasavvufî görüşleri tartışılmış, hakkında birçok çalışma yapılmıştır. Şeyh Bedreddin’in siyasi kimliği ve tasavvufî görüşlerine yönelik tartışmalardan uzaklaşıp, fıkıh alanındaki yetkinliğine ve bu alandaki eserlerine bakıldığında fetret döneminde yetişmiş en önemli fakihlerden biri olduğu görülür. Özellikle yargılama hukuku ve fürû-i fıkha yönelik yazmış olduğu Câmiu’l-Fusûleyn, dönemi ve sonrasına damga vurmuş, kadı ve müftülerin başucu kitabı olmuş bir eserdir. Şeyh Bedreddin’in bin civarında görüşünü ihtiva etmesi açısından Teshîl isimli eseri de ayrı bir önemi haizdir. Çalışmada Şeyh Bedreddin’in hayatına değinilmiş, başta fıkhî eserleri olmak üzere diğer eserleri hakkında da bilgi verilmiştir. Fukahayı bilgi ve ictihadi kabiliyetleri açısından farklı kategorilere ayıran ve fıkıhtaki ilmi derecelerini ortaya koymaya çalışan, tabakâtü’l-fukahâ veya tabakâtü’l-müctehidîn diye adlandırılan ve bu alanın ilk örnekleri arasında kabul edilen İmâmü’l-Harameyn Abdülmelik el-Cüveynî (ö. 478/1085), İbn Rüşd el-Ced (ö. 520/1126) ve İbnü’s-Salâh (ö. 643/1245) gibi bazı fakihlerin yaptıkları tasnif çalışmalarına yer verilmiştir. Ayrıca Hanefi mezhebinin en önemli çalışmalarından biri kabul edilen İbn Kemal Paşa’nın (ö. 940/1534) yaptığı tasnif de aktarılmıştır. Şeyh Bedreddin’in ilmi yetkinliği ve tabakâtül-fukahâdaki yerinin tespitine katkı sunması adına fıkhî görüşleri, mezhep içi ve mezhep dışı tercihleri ve tahrîclerine değinilmiştir. Bu çalışmada Şeyh Bedreddin’in fıkıh alanındaki ilmi yetkinliği ve tabakatü’l-fukahâdaki yeri incelenecektir.Keywords : Fıkıh, , Tercih, Tahrîc, Tabakâtü'l-fukahâ, , Şeyh Bedereddin