Gazzâlî’de Akıl ve Nakil İlişkisi Kuramı
Authors : Bayram Çinar
Pages : 363-386
View : 8 | Download : 4
Publication Date : 2020-12-23
Article Type : Research
Abstract :Öz: Bu çalışma Ebu Hamid el- Gazzâlî ’nin (505/1111) akıl-nakil ilişkisine dair görüşlerini içeren bir değerlendirme yapmayı amaçlar. İslam ekollerinin akıl-nakil temelli bu çatışması, İslam âkaid mezheplerinin çift kutuplu bir görünüm almasındaki en önemli sebeplerden biri olduğu varsayılır. Gazzâlî, İslami ilimlerin hemen her alanında eser veren oldukça üretken bir XII. Yüzyıl âlimi olarak, akıl-nakil konusunda bir tutum takınmış ve bu tavrı sebebiyle de sonraki kuşaklara tesir etmiştir. O, konuya ilişkin bu tutumu sebebiyle sonraki dönemler üzerinde önemli etkilerde bulunmuş bir bilim insanı olmuştur. Bu yüzden onun konuya yaklaşımını ve bu yaklaşımın gerekçelerini ortaya koymak gerekmiştir. Çünkü Gazzâlî, bir yönüyle kendinden önceki geleneğin bir temsilcisidir, diğer yandan ise yenilenmeyi temsil eden bir âlimdir. Bu yüzden onun konuya ilişkin yaklaşımı geleneğin şekillenmesi anlamında daha fazla önemlidir. Bu çalışmada kısmen karşılaştırmalı bir dil kullanılacak; yeri geldikçe başka İslam ekol ve âlimlerinin akıl-nakil ilişkisine ilişkin görüşleri de metne yansıyacaktır. Karşılaştırmadaki amacımız onun alana getirdiği yeniliklerin daha belirgin biçimde ortaya çıkmasını sağlamaya dönük olacaktır.Keywords : Kelam, , Gazzâlî, , Akıl, , Nakil, , Tanrı-Âlem,