- Mavi Atlas
- Vol: 10 Issue: 1
- İkinci Meşrutiyet İstanbul’una Postmodern Bir Bakış: "Gölgeler ve Hayaller Şehrinde"...
İkinci Meşrutiyet İstanbul’una Postmodern Bir Bakış: "Gölgeler ve Hayaller Şehrinde"
Authors : Özlem Sürücü
Pages : 90-101
Doi:10.18795/gumusmaviatlas.1052976
View : 11 | Download : 6
Publication Date : 2022-04-28
Article Type : Research
Abstract :Edebi türlerdeki en önemli unsurlardan biri olan mekân, kimi zaman olay ve kurgunun önüne geçerek aktif bir role bürünür. Tanzimat edebiyatında ön plana çıkan mekân unsuru, modern dönemde çeşitli amaçlarla adeta başkahraman konumuna gelmiş, romanın mekânı kimi zaman "mekânın romanı” hâline dönüşmüştür. Pek çok sanatçı ve aydına ilham kaynağı olan İstanbul, hem tarihî arka planı hem de kozmopolit yapısı nedeniyle bu tür mekânların başında gelir. 20. yüzyılın sonlarında edebiyat dünyasına katılan ve postmodernist çizgide eserler veren isimlerden biri olarak Murat Gülsoy, tarihsel türdeki tek romanı "Gölgeler ve Hayaller Şehrinde” adlı eserinde İkinci Meşrutiyet dönemini işlemiştir. Türk fikir dünyasının önemli aydınlarından olan Beşir Fuat’ın oğlu Fuat’ın, arkadaşı Alex’e yazdığı mektuplarla kurgulanmış olan eserde yıllar sonra ülkesine dönen bir Türk’ün gözünden 1908-1909 yılları arasındaki İstanbul ele alınır. Şehrin adım adım dolaşılıp mektuplar aracılığıyla kaydedilmesiyle eser, bir seyahatname hüviyetine büründürülür. Gülsoy "Gölgeler ve Hayaller Şehrinde” adlı eserinde bir şehrin romanını yazmış, şehre adeta bir şahsiyet atfetmiştir. Tarihi olayların, kültürel değerler ve halk anlatılarıyla harmanlandığı bu romanda İstanbul, meşrutiyet hazırlıkları ve sonrasındaki haliyle hem iç, hem de dış mekânlarıyla birlikte canlı bir biçimde resmedilmiştir. Çalışmada postmodernist metinde mekân kavramı tarihsel algı üzerinden değerlendirilecek, Paris’te yetişmiş bir Türk gencinin gözünden İkinci Meşrutiyet döneminin İstanbul’u irdelenecektir.Keywords : İstanbul, İkinci Meşrutiyet, postmodernizm, mekân