KARABAŞOTU ÇAYLARINDA KÂFUR MİKTAR TAYİNİ
Authors : Gökalp İŞCAN, Zeynep ORALOĞLU
Pages : 881-888
Doi:10.15237/gida.GD19091
View : 11 | Download : 3
Publication Date : 2019-08-17
Article Type : Research
Abstract :Lavandula cinsi (Lamiaceae) ekonomik ve tıbbi açıdan büyük önem taşıyan uçucu yağ bitkilerinin yer aldığı önemli bir taksondur. Bu cinsin Türkiye’de doğal yayılış gösteren Lavandula stoechas L. subsp. stoechas ve L. pedunculata subsp . cariensis (Boiss.) Upson & S.Andrews olmak üzere iki türü mevcuttur. Bunlar "karabaşotu, karan, yalancı lavanta, karahan” gibi isimlerle bilinmekte ve halk arasında genellikle birbirinin yerine tıbbi amaçlarla yüzyıllardır kullanılmaktadır. İnfüzyonu ve distilasyonla elde edilen uçucu yağı, analjezik, antiseptik, yara iyi edici, balgam söktürücü, sinir ve kalp kuvvetlendirici gibi etkileri nedeniyle halk arasında kullanılmaktadır. Çalışmamızda, ülkemizin farklı bölgelerinden temin edilen karabaşotu çiçeklerinin uçucu yağ bileşimleri ile hazırlanan çaylarında Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) tarafından toksisite dozları yayımlanan kâfurun, kantitatif miktarı ortaya konmuştur. Gaz kromatografisi/kütle spektometresi ve gaz kromatografisi/alev iyonlaşma dedektörü kullanılarak yapılan analizlerde, tüm örneklerden elde edilen uçucu yağların ana bileşenleri olarak kâfur (%7-53) ve fenkon (%27-58) saptanırken, hazırlanan %5 infüzyonlarda ise 4,6-243 µg/mL aralığında kâfur tespit edilmiştir.Keywords : Karabaşotu, Lavandula stoechas, Lavandula pedunculata, Kâfur, bitkisel infüzyon