- Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi
- Vol: 3 Issue: 3
- SÖZLÜ GELENEĞİN KURUMSALLAŞMASI: GELENEKTEN GELECEĞE MUSAHİPLİK ÖRNEĞİ
SÖZLÜ GELENEĞİN KURUMSALLAŞMASI: GELENEKTEN GELECEĞE MUSAHİPLİK ÖRNEĞİ
Authors : Birol Azar
Pages : 74-87
View : 12 | Download : 6
Publication Date : 2013-03-01
Article Type : Other
Abstract :Alevîliğin temel kavramlarından olan musahiplik, iki Alevî ailesinin dünyada ve ahirette kardeş olmasıdır. Eski Türk-Moğol inancında adına "anda” denilen aralarında kan bağı olmayan insanları birbirine bağlayan bir dostluk antlaşması olan bu sözleşme, Türklerin yaşadığı her çağda ve her zeminde değişik adlarla günümüze kadar gelmiştir. Alevî-Bektaşî inancında kişinin " Musahib’i” olma yükümlülüğü yedi farzdan, yani yerine getirilmesi gereken yedi yükümlülükten biridir. Ve bunun temeli Hz. Muhammet’le, Hz. Ali’ye kadar giden mitolojik boyutlu bir yoldur. Toplum içinde sosyal yapıyı düzenleyen yazılı olmayan ama yaptırım gücü etkin olan "musahiplik” kişinin içinde bulunduğu topluma kabulü noktasında oldukça önemli fonksiyon üstlenmektedir. Kapalı ve gizemli bir toplumun hiyerarşik yapılanmasının çarpıcı bir göstergesi olan bu kurum sözlü gelenekte gelişip tanımlanan kaidesi/kuralı belirlenen yaptırım gücü sayesinde her zaman mecburi/ zaruri olan, kurumsallaşmış bir yapı arz etmektedir. Bu yazıda amaç, musahiplik olgusunun Alevî-Bektaşî toplumunda icra ettiği fonksiyonu genel bilgilerden hareketle yöresel /mahalli (Tunceli ve çevresi) bir alan araştırması örneği ile göz önüne sermektirKeywords : Alevî, musahiplik, yedi farz,