- Research in Agricultural Sciences
- Vol: 6 Issue: 2
- TOPRAĞA TATBİK EDİLEN AZOTLU GÜBRELERDEN MEYDANA GELEN AMONYAK ŞEKLİNDEKİ AZOT KAYIPLARI
TOPRAĞA TATBİK EDİLEN AZOTLU GÜBRELERDEN MEYDANA GELEN AMONYAK ŞEKLİNDEKİ AZOT KAYIPLARI
Authors : M. Turgut Sağlam
Pages : 0-0
View : 16 | Download : 8
Publication Date : 2010-12-26
Article Type : Review
Abstract :ÖZET Toprağa ilave edilen azotlu gübrelerdeki azotun ıbir kısmı NHJ şeklinde uçar.ak kaybolmakta ve 'bu miktar bazı şartlar altında .% 50 ye kadar çıkabilmektedir.Bu konu ile ilgili olarak kabul edilen genel teoride; amonyum bileşiklerinin Cae03 ile reaksiyona girdiği, reaksiyon sonunda bir Ca bileşiği 'ile (NH4JzCOJ teşekkül ettiği, amonyum karbonatın da NH], COı ve HıO yrı parçalandığı ve bu suretle NH3-N kayıpları ortaya çıktığı iZeri isürülmektedir.Reaksiyon sommda teşi; kkül eden Ca bileşiğininerirliliği, Id,ayıplar üzerine büyük ölçüde etkili olmakta ve bu bileşiğin eriyebilir olmaması halinde kayıplar artmaktadır. Amonyak kayıpları üzerinde y,apılan denemeler ve bu konuda ileri sürülen önerilere göre; 1. Kayıplar -toprağın pH değe'ri .ile artar ve caeo3 mik,tarı ile yakinen ilgilidir. . 2. T.oprağa tatbik edilen iazot miktarı ile kaybolan NHJ-N miktarı arasında pozitif bir ilişki mevcuttur. 3. Tatbik edilen gübrenin cinsi kayıpları etkilemektedir. 4. Kayıplar ısıile artar. 5. Kayıplar, rüzgar hızı ve rüzgarın nisbl rutubeti ile alakalıdır. 6. İnce tekstürlü topraklardaki kayıp, kaba tekstürlü topraklardan :daha azdır. 7. ](.atyon de.ğişim kapasitesi ile kayıplar ,arasında negatif bir ilişki mevcuttur ve ,değişebilir katyonlar da kayıpları etkilemek~edir. 8. Gübrenin tatbdk şekli kaybedilen miktarlara tesir etmektedir. Görüldüğü gibi kayıplar üzerine etkili olan çok sayıda faktör mevcuttur. Bun~ard.an bir veya birkaçını dikkate alarak, herhangi bir topraktan meydana gelecek kayıp hakkında hüküm vermek hatalı bir yoldut·. Diğer '.taraftan, memleke· timizde iklim ve toprak özellikleri bölgeden bölgeye büyük farklılık göstermektedlF'ıer. Bu nedenle, çeşitli bölgelerde kayıplar iizerine ietkili olan faktörleri dikldate alan denemeler yapılmalı ve kayıpları azaltıcı yollar saptanmalıdır.Keywords :