- Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi
- Vol: 19 Issue: 57
- Amasya Genelgesi İhtilâl Bildirisi Mi? (Analitik Değerlendirme)
Amasya Genelgesi İhtilâl Bildirisi Mi? (Analitik Değerlendirme)
Authors : Mustafa Budak
Pages : 961-975
View : 11 | Download : 6
Publication Date : 2003-11-01
Article Type : Research
Abstract :Bu makale, Amasya Genelgesi’nin bir ihtilâl bildirisi olup olmadığını analiz etmeye çalışmaktadır. İlk önce söz konusu yazıda, Amasya Genelgesi’nin I.Dünya Savaşı’ndan sonra hangi iç ve dış siyasî şartlarda yayınlandığı üzerinde durulduktan sonra genelgenin Mondros Mütarekesi’nden sonra İtilâf Devletleri’ne karşı başlatılan Türk Millî Mücadele hareketi içinde, sanılanın aksine bir başlangıç değil vatan savunması için merkezî örgütlenme konusunda önemli bir dönüm noktası olduğu savunulmuştur. Makalenin ikinci kısmı ise Amasya genelgesinin niteliği hakkındadır. Bu bağlamda ihtilâl, inkılâp ve devrim kat ramlarının analizinden sonra Amasya Genelgesi’nin tanımlanması konusunda Atatürk ile genelgeye ihtilâl tanımlaması yapan yazarların görüşleri değerlendirilmiştir. Kanaatimce, Amasya genelgesi, ne kavram, ne de Atatürk’ün sözleri açısından bir ihtilâl bildirisidir. Çünkü Atatürk, Amasya Genelgesi’ne "ihtilal bildirisi’’ adını vermediği gibi kendi eylemleri için de hiçbir zaman ihtilâl nitelemesinde bulunmamıştır.Keywords : Atatürk, , Türk Millî Mücadele Hareketi, Amasya Genelgesi, İhtilâl Bildirisi, Analitik Değerlendirme