- Ziraat Fakültesi Dergisi
- Vol: 13 Issue: 2
- Coğrafi Bilgi Sistemleri İle Entegre Edilen Çok Kriterli Karar Destek Analiz Yaklaşımı Kullanılarak ...
Coğrafi Bilgi Sistemleri İle Entegre Edilen Çok Kriterli Karar Destek Analiz Yaklaşımı Kullanılarak Arazi Uygunluk Sınıflarının Belirlenmesi
Authors : Mert Dedeoğlu, Orhan Dengiz
Pages : 60-72
View : 12 | Download : 6
Publication Date : 2018-12-31
Article Type : Research
Abstract :Günümüzde CBS ile entegre bir şekilde yürütülen Çok Kriterli Karar Destek Analiz (ÇKKD) yaklaşımları arazi uygunluk sınıflarının ve haritalarının güvenilir bir şekilde üretilmesine fırsat sunmaktadır. Bu çalışmada yaklaşık 5.140 ha büyüklüğünde Konya - Beşgözlerler K.O.P. arazilerinin Doğrusal Kombinasyon Tekniği (DKT) ile tarımsal potansiyelinin belirlenmesi için CBS ve ÇKKD entegrasyonu kullanılarak arazi değerlendirmesi yapılmış ve bölge topraklarının tarımsal kullanıma uygunluk haritası üretilmiştir. DKT modelinde tarımsal kullanıma uygunluk sınıflaması için kültür bitkisi yetiştiriciliğini doğrudan etkileyen faktörler fiziksel (Toprak Derinliği, Eğim, Bünye, Drenaj, Taşlık) ve kimysal (pH, EC, CaCO3, Organik Madde) toprak özellikleri olarak Hybird Sisteme göre seçilmiş ve yetiştiriciliği kısıtlama derecelerine göre 0 – 4 arasında alt sınıf skorlamaları yapılmıştır. Faktörlerin ikili karşılaştırmalarına göre ağırlık değerlerinin belirlenmesinde çok kriterli karar verme yaklaşımı olan Analitik Hiyerarşik Süreç (AHS) kullanılmıştır. DKT ile uygunluk sınıflamaları sonucu 106.5 ha (% 2.07) arazinin " tarım dışı”, 1250 ha (% 24.34) arazinin "uygun” ve 3778 ha (% 73.58) arazinin "az uygun” nitelikte sınıflandığı belirlenmiştir. Çalışma sonucu tarımsal kullanıma uygunluk sınıflarının son skor değerlerine derinlik, drenaj ve taşlık faktörlerinin etki derecelerinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir. CBS-AHS entegrasyonun karmaşık alternatif seçimler gerektiren modellemeler için güçlü bir araç olduğu ve DKT modeli ile arazi değerlendirme çalışmalarında alternatif bir metot olarak kullanılması önerilmiştir.Keywords : Analitik Hiyerarşik Süreç, Arazi Değerlendirme, CBS, Doğrusal Kombinasyon Tekniği, , Konya