- Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi
- Vol: 42 Issue: 1-2
- RUS EDEBİYATINDA FÜTÜRİZM
RUS EDEBİYATINDA FÜTÜRİZM
Authors : M. Özlem Parer
Pages : 43-65
View : 8 | Download : 4
Publication Date : 2002-01-01
Article Type : Research
Abstract :Fütürizm, Rus edebiyatının "gümüş çağ" olarak adlandırılan modernleşme döneminde edebiyat geleneğine başkaldırının en güçlü temsilcisidir. Yaklaşık olarak 1910-1928 yılları arasında varlık gösteren fütürizm, kübofütürizm, egofütürizm, tsentrfüg gibi çeşitli gruplara ayrılmıştır. Ancak Mayakovski, Hlebnikov, Kruçyonıh, Kamenski gibi temsilcileriyle kübofütürizm, akımın özelliklerini en çarpıcı şekilde uygulayan gruptur. 1912 yılında yazdıkları "Toplumsal Zevke Tokat" adlı manifestolarında yalnızca kendilerini "Zamanın çehresi" olarak gördüklerini açıklamışlardır. "Puşkin, Tolstoy, Dostoyevski ve diğerlerini çağdaşlığın gemisinden atmak" gerektiğini öne sürmüşlerdir. "Geleceğin sanatı" iddiasındaki fütüristler, şiirde günlük dili kullanmış, tema ve söz sanatlarında yenilikler arayışıyla sözcük kurgusunda imla ve gramer kurallarının yıkılmasını savunmuşlardır. "Kendi kendini oluşturan sözcük" "samovitoye slovo" ve "salt sözcük" "slovo kak takogo" kuramlarıyla yapay bir dil olarak doğan "akılötesi dil"i türetmişlerdir. Böylece sözcüğün anlamından bağımsız olarak fonetik ve morfolojik yapısı vurgulanırken, edebiyat yapıtının da biçimi ön plana çıkarılmıştır. Fütürist kuram ve uygulamalar, Rus edebiyat eleştirisinin geleneksel ölçütü olan içeriğe bağımlı incelemeyi yıkma yolunda öncü olmuştur. Fütürist ilke ve metotlar Rus biçimciliğine öncülük etmiştir.Keywords :