- Türkiye Bilişim Vakfı Bilgisayar Bilimleri ve Mühendisliği Dergisi
- Vol: 4 Issue: 1 - Vol: 4 Issue: 1
- Türkçe Metin Seslendirme
Türkçe Metin Seslendirme
Authors : Tuncay ?entürk, E?ref Adal?
Pages : 0-0
View : 6 | Download : 3
Publication Date : 2016-06-24
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada temel amaç, Türkçe metinlerin insan sesine dönüştürülebilmesi ve "Türkçe Metin Seslendirme” sisteminin geliştirilmesidir. Bu sistem geliştirilirken üç farklı yöntem incelenmiş, uygulanmış ve aralarındaki anlaşılırlık istatistiksel olarak ölçülmüştür. İlk olarak, "çift-ses (diphone) eklemeli yöntem” uygulanmıştır. Anlaşılırlığı düşük olmasa da doğallıktan uzak sonuçlar elde edilmiştir. Bunun üzerine, donanım maliyetinin de azalması ile, çift-ses eklemeye nazaran günümüz koşullarında daha kabul görmüş "hece eklemeli yöntem” geliştirilmiştir. Anlaşılırlık olarak ve ses kalitesinde olumlu yönde fark olduğu istatistiksel olarak ispatlanmıştır. Son olarak, ses süre ve şiddetinin değiştirilmesi suretiyle, vurgu ve tonlamada da başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Tüm yöntemlerin ayrı ayrı anlaşılırlığının tespit edilebilmesi ve karşılaştırılabilmesi için; belirlenmiş cümleler, farklı yaş gruplarındaki insanlara dinletilmiş ve alınan cevaplara göre belirli formül yardımı ile yüz üzerinden puan verilecek şekilde hesaplama yapılarak, bir matriste sunulmuştur.Bu çalışmada farklı Türkçe ses sentezleme yöntemleri karşılaştırılmış ve kullanıcı deneyleri ile kalite analizi gerçekleştirilmiştir. Ses sentezleme yöntemlerinin karşılaştırmalı incelenmesi ve yapılarla oynanmasına müsaade edilen bir biçimde sunulması (XML), bu makalenin önemli katkı sağlamış olduğu noktalardır.Tüm çalışmalar için gerekli ses dosyalarının hazırlanması amacıyla önce Türk Dil Kurumunun ses veri tabanı kullanılmıştır. Daha sonra, yazılan program vasıtası ile MBROLA kütüphanelerinin kullanılması ile, tüm ses dosyalarının otomatik olarak oluşturulabilmesi sağlanmıştır. Oluşturulan bu ses dosyalarına, genlik dengeleme algoritması uygulanmış, ses dosyaları arasındaki en fazla ve en az genlik seviye farklılıkları aza indirgenerek anlaşılırlık arttırılmıştır.Hazırlanan programın gevşek bağlaşımlı bileşenlerden (metinden XML geçişi ve XML’den ses oluşturulması) oluşabilmesi sağlanmış ve bu bileşenler kullanılarak kullanıcı arayüzü hazırlanmıştır.Son olarak, görme engellilerin de ekran görüntüsü gerektirmeden kullanabileceği metin düzenleme program hazırlanmıştır.Keywords :