- Türk Doğa ve Fen Dergisi
- Vol: 10 Issue: 2
- Ayçiçeğinde Olgunlaşmamış Embriyo Kültürünün Generasyon Atlatma Amaçlı Kullanımında Uygun Embriyo Ya...
Ayçiçeğinde Olgunlaşmamış Embriyo Kültürünün Generasyon Atlatma Amaçlı Kullanımında Uygun Embriyo Yaşının Saptanması
Authors : Ayşe Nuran Çil, Abdullah Çil, Hacer Burun, Hatice Hizli, Uğur Sevilmiş, Rüştü Hatipoğlu
Pages : 6-11
Doi:10.46810/tdfd.760836
View : 19 | Download : 4
Publication Date : 2021-12-31
Article Type : Research
Abstract :Ayçiçeği, yüksek düzeyde yabancı tozlanan bir tür olduğundan, homozigot hatların eldesi hem genetik çalışmalar hem de hibrit tohum üretimi için önemlidir. Geleneksel yöntemler, homozigot hatları elde etmek için en az altı kuşak gerektirmektedir. Alternatif yöntemlerden olan olgunlaşmamış embriyo kültürü yöntemi ise generasyon döngüsünü yarı yarıya kısaltabilme avantajına sahiptir. Olgunlaşmamış ayçiçeği embriyolarının embriyo kültürüne verdiği yanıt ve yöntemin başarısı, donör bitkinin genotipine, donör bitkinin yetişme koşullarına, embriyonun yaşına, in vitro kültürde kullanılan besi ortamının bileşimine, in vitro kültür koşullarına ve kültür süresine bağlıdır. Bu araştırmada, ayçiçeği ıslahında olgunlaşmamış embriyo kültürü tekniğiyle hızlı generasyon atlatabilmek amacıyla en uygun embriyo yaşının saptanması amaçlanmıştır. Çalışma Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü bünyesindeki Generasyon Atlatma Merkezi’nde yürütülmüştür. In vitro kültür çalışmalarında temel besi ortamı olarak MS ortamının modifiye bir versiyonu tercih edilmiştir. Araştırmada 5 adet yağlık restorer hatta ait açık arazi koşullarında yetiştirilen bitkilerden tozlanmadan 8-20 gün sonra alınan 7 farklı yaştaki (tozlanmadan 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20 gün sonra) olgunlaşmamış embriyolar test edilmiştir. Kültüre alınan embriyoların bitki oluşturma oranları, rejenere olan bitkilerde bitki ağırlığı, bitki kök uzunluğu, bitki boyu ve bitkicik başına yaprak sayısı incelenmiştir. Araştırma bulguları, seçilen MS ortamında en uygun embriyo yaşının 14 gün olduğunu göstermiştir. Bu çalışmada kullanılan modifiye MS besi ortamında 14 günlük embriyoların kültüre alınmasıyla hızlı bir generasyon atlatma olanağı bulunduğu ortaya konmuştur.Keywords : Ayçiçeği, , embriyo kültürü, genotip, , embriyo yaşı