- Toprak Su Dergisi
- Vol: Special Issue
- Kocadere Havzasında Sediment Veriminin Arazi Ölçümlerine ve MUSLE Modeline Dayalı Olarak Tahmin Edil...
Kocadere Havzasında Sediment Veriminin Arazi Ölçümlerine ve MUSLE Modeline Dayalı Olarak Tahmin Edilmesi
Authors : Gülay Yilmaz, Lutfullah Aruğaslan, Gözen Yüceerim
Pages : 11-18
Doi:10.21657/topraksu.700706
View : 7 | Download : 2
Publication Date : 2021-01-29
Article Type : Research
Abstract :Türkiyenin içinde bulunduğu coğrafi konum, topoğrafya, toprak özellikleri, erozyona elverişli jeomorfolojik yapı, arazi kullanımındaki değişimler ve iklim koşulları toprakların erozyona karşı duyarlılığını artırmaktadır. Bu nedenle erozyon ve onun sonucu olan sedimantasyon, toprak ve su kaynaklarıyla ilgili en önemli problemlerdendir. Balıkesir-Bigadiç Kocadere Havzasında 2009-2013 yılları arasında yürütülen bu araştırmada, alt havzada yağış, akım ve süspanse sediment ölçümlerine dayalı olarak, havza sediment veriminin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, 2009-2013 yıllarını kapsayan 5 yıllık ölçüm sonuçları değerlendirilmiştir. Söz konusu periyotta otomatik sediment örnekleyici ile gerçekleştirilen süspanse sediment örneklemelerine ve akım verilerine dayalı olarak havzanın sediment anahtar eğrisi çıkarılmıştır. Buna göre alt havza sediment verimi 2.11 ton ha-1 yıl-1 olarak belirlenmiştir. Aynı zamanda, havza sediment verimini tahmin etmek amacıyla MUSLE (Modified Universal Soil Loss Equation) eşitliği kullanılmıştır. Araştırma periyodu için MUSLE ile tahmin edilen sediment verimi ise 2.22 ton ha-1 yıl-1 olmuştur. MUSLE modelinin havza koşullarında uygulanabilirliği, 13 adet bireysel olay süresince arazide ölçülen sediment verisiyle test edilmiş ve elde edilen belirtme katsayısı değeri 0.92 olmuştur. Yüksek akımlar için sediment verimi tahmininde MUSLE daha iyi sonuçlar vermiştir.Keywords : Balıkesir Bigadiç, havza, MUSLE, sediment verimi, , toprak erozyonu