- Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 48
- YAZININ DOĞAL GELİŞİMİNE BİLGİ KURAMI TEMELİNDE FARKLI BİR BAKIŞ (TÜRKÇE ÖRNEĞİNDE)
YAZININ DOĞAL GELİŞİMİNE BİLGİ KURAMI TEMELİNDE FARKLI BİR BAKIŞ (TÜRKÇE ÖRNEĞİNDE)
Authors : Çağlayan YILMAZ, Yasin SANCAR
Pages : 65-82
Doi:10.21563/sutad.856431
View : 8 | Download : 2
Publication Date : 2020-04-20
Article Type : Research
Abstract :İletilerdeki karakterlerin (harflerin veya rakamların) yazı dizgesindeki işlevlerini onların kullanım sıklıklarıyla ve buna bağlı olarak bilgi değerleriyle ilişkilendiren bilgi kuramı, bir yandan ölçülebilir (ve karşılaştırılabilir) veriler sunarken diğer yandan yazı dizgesinin gelişimi üzerine öngörüde bulunma imkânı sağlıyor. Ancak bunun için öncelikle standart bir alfabedeki karakterlerin iletilerdeki kullanım sıklıklarını gösteren veriler gerekiyor. Bu sebeple standart Türk alfabesindeki karakterlerin ("w”, "x”, "q” ve boşluk karakteri (–) ile birlikte) ve karakter permütasyonlarının (2’li, 3’lü, 4’lü, 5’li, 6’lı, 7’li ve 8’li permütasyonlar) son 10 yılda yayımlanmış 100 adet metinden seçilen pasajlarla oluşturulan derlemdeki kullanım sıklıkları tespit edildi. Sonrasında bu sıklık değerleri üzerinden iletilerde kullanılan her karakter ve karakter bloğunun bilgi değeri hesaplandı. Bilgi değerlerine ilişkin elde edilen verilerle, söz konusu karakter ve karakter bloklarının işaretlenme aşamaları açıklanmaya çalışıldı. Ulaşılan sonuçlar, Türkçedeki sözcüklerinin günümüz konuşma ve yazı dilindeki kullanımıyla ve tarihî metinlerdeki şekilleriyle ilişkilendirildi.Keywords : alfabe, , harf, karakter, , işaret, işaretleme, ses bilimi, bilgi kuramı, yazı dizgesi