- Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 28
- Tarih Yazıcılığından Tarih Felsefesine: Mehmet Ârif’in "Muhâkemeli Tarih" Anlayışı...
Tarih Yazıcılığından Tarih Felsefesine: Mehmet Ârif’in "Muhâkemeli Tarih" Anlayışı
Authors : İrfan GÖRKAŞ
Pages : 261-293
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2010-12-01
Article Type : Other
Abstract :Mehmet Ârif, 19.yüzyılda yaşamış bir Erzurumludur. Osmanlı askerî tarih yazarlarımızdanbirisidir. O, sadece "vukuat”ı yazmamış, aynı zamanda "vukuat”ı bizatihi yaşamıştır. Görevisırasında yaşadığı "tecrübeler”ini, bir diğer adıyla "hatıralar”ını kaleme almıştır. Çocukları,onun felsefe ve ahlakla meşgul olduğunu ifade etmektedirler. Fakat biz, onun felsefeyle ilgili bireserini bilmiyoruz ve o bir filozof da değildir. Ancak o, Başımıza Gelenler’in girişinde, "felsefi”bir üslup ortaya koymaya çalışmış, tarihe felsefî üslupla bakmayı denemiş, yazısında "muhakemelitarih” kavramından hareketle "yeni bir bilinç” oluşturulması önerisinde bulunmuştur.Bu bilinci, İbn Haldun’un asabiyet kavramıyla ifade eder.Keywords : Tarih, tarih yazıcılığı, felsefe, mukayeseli tarih, tarihsel bilinç, toplum/devlet, Mehmed Ârif ve asabiye.