SANAT SOSYOLOJİSİ GİRİŞİMLERİ
Authors : Selçuk Mülayim
Pages : 97-109
View : 11 | Download : 2
Publication Date : 2013-07-15
Article Type : Research
Abstract : Yaklaşımları genellikle maddi kültür ve insan toplumuna göre tanımlanan sanat sosyolojisi sosyolojinin bir alt disiplini olarak doğmuştur. Küçük ya da büyük ölçekte her bir kültür seviyesi, onun sosyal değerleri açısından anlamlı bir sanat geleneğini yansıtır. "Sanat sanat içindir” dediğimizde bile sanat temelde sosyaldir. Bu yüzden sanatçının bireyselliği tarihte belli bir noktada sosyal bir işlev olarak ortaya çıkar. Türk Sanatı için sosyolojik bir tasarım yapmak mümkün müdür? Türk sanatının tüm alanları düşünüldüğü zaman sosyoloji, araştırmacılar için verimli bir kaynaktır. Osmanlı öncesi Anadolu kültürünün verileriyle yaklaşımlar kurmak kronolojik ve coğrafi yakınlıktan dolayı çok daha güvenilir sonuçlar ortaya çıkaracaktır. Bir başka deyişle Anadolu Selçuklu sosyolojisini tanımlayan bir soru ile başlamak Beylikler ve Osmanlı dönemi için gerçekçi bir alt yapı oluşturacaktır. Bir toplumun politik tarihinin baskın güç ve kuralları aracılığıyla gelişen mimariyi ve diğer sanatlardaki biçimleri, bu kural ve güçleri toplumun diğer dinamikleri ile birlikte araştırdığımızda bir dereceye kadar kavramak mümkündür. Belki en azından sanatsal çevrenin nicel yoğunluğunu anlayabiliriz. Eğer sanat tarihi bu bilimin temel ve prensiplerini içerirse, bir toplumun konularını, üsluplarını ve sosyal gelişimini geniş anlamda derinden kavradığımızda neticede onun felsefesi değişecektir. Bir figürün anlamını ya da neye karşılık geldiğini formüle ettiğimiz zaman onu yaratan toplum ile bağlantı kurabiliriz. Figür hakkındaki sözleri ve grameri deşifre ettiğimizde, yaratıcısını da kavrarız ki bu da asıl amacımızdır.Keywords :