- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 15
- Miheil Cavahişvili’nin "Lambalo ve Kaşa" romanındaki Türkçe kelime ve ifadelerin incelenme...
Miheil Cavahişvili’nin "Lambalo ve Kaşa" romanındaki Türkçe kelime ve ifadelerin incelenmesi
Authors : Gül Mükerrem ÖZTÜRK
Pages : 479-486
Doi:10.29000/rumelide.580713
View : 4 | Download : 2
Publication Date : 2019-06-21
Article Type : Research
Abstract :18. ve 19. yüzyıllarda Kafkas halkları arasında Gürcistan’ın kültürel bir ülke olarak benimsenmesi ve bu dönemde edebiyat uğraşlarının daha çeşitli ve güçlü olması Azerice, Farsça, Osmanlıca ve Arapça birçok el yazmalarının bulunması ve yazılması oldukça dikkat çekicidir. Bulunduğu konumundan dolayı güneydoğuda Azerbaycan Türkleri, güneybatıda Türkiye Türkleri ile komşu olan Gürcistan’ın dilsel açıdan komşularından etkilendiği görülmektedir. Buradan hareketle makalemizdeki amaç, Gürcü yazar Miheil Cavahişvili’nin 1925 yılında Gürcüce yazdığı "Lambalo ve Kaşa” adlı eseri, Fahrettin Çiloğlu’nun 2018 yılında Türkiye Türkçesine çevirdiği tercümesi ile karşılaştırılarak söz konusu dil etkileşiminin örneğini ortaya koymaktır. Makalede ilk olarak Miheil Cavahişvili hakkında biyografik ve edebi bir değerlendirme yapılmış ve "Lambalo ve Kaşa” adlı eserin içeriği hakkında bilgi verilmiştir. Urmiye Gölü çevresinde geçen ve Rus Çarlığı’nın din kardeşliği üzerinden yürüttüğü politikayı ele aldığı eserin Gürcüce orijinali incelendiğinde Azerbaycan Türkçesine ait kelime ve ifadenin orijinali korunarak Gürcü alfabesi ile yazıldığı tespit edilmiştir. Sonrasında aynı inceleme Çiloğlu’nun tercümesi için yapılmış, söz konusu kelimelerin bir kısmının günümüz Türkiye Türkçesine çevrildiği görülürken, bir kısmının Azerbaycan Türkçesi ’de kullanıldığı hali ile muhafaza edildiği görülmüştür. Sonuç olarak yapılan "Lambalo ve Kaşa”’nın karşılaştırmalı incelemesine dayanarak alfabesi, dil yapısı ve sisteminde farklıklar olan Türkçe ve Gürcücenin edebi kullanımlarında ortak kelimelerin mevcudiyetleri belirlenmiş, eserin yazıldığı dönemde Gürcü edebiyatındaki Türkçe etkisi ortaya koyulmuştur.Keywords : Miheil Cavahişvili, "Lambalo ve Kaşa", Azerbaycan Türkçesi, Türkiye Türkçesi