- OTAM Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi
- Issue: 40
- Türk Devlet Yönetme Geleneği: Osmanlı Devleti ve Azınlıklar
Türk Devlet Yönetme Geleneği: Osmanlı Devleti ve Azınlıklar
Authors : Memet YETİŞGİN, Toroshan ÖZDAMAR
Pages : 167-194
View : 10 | Download : 4
Publication Date : 2016-01-01
Article Type : Research
Abstract :Bir İslam devleti olan Osmanlı temelde Şer’i hukuka dayalı olmakla birlikte padişah kanunlarından oluşan ve zamanın, bölgenin ve sosyokültürel ortamın ruhuna uygun kanunları barındıran örf hukukuna oldukça önem vermiştir. Gerek şer’î hukuk ve gerekse de örf hukuku Osmanlı idaresini hukuka dayandırarak, keyfi yönetime büyük oranda engel olmuştur. Modern zamanların devlet anlayışında önemli bir yer tutan hukuk devleti anlayışı Osmanlılarca mümkün mertebe uygulanmıştır. Azınlıklara ve yabancılara yönelik farklı hukuk anlayışlarını barındıran Osmanlılar, her kesimin kendi farklılıklarından doğan hukuk ihtiyacına müsaade etmişlerdir. Şer’î ve örfî hukukun birlikte uygulanması Türk sultanına teb’asını idarede büyük kolaylıklar sağlamıştır. Teb’asının Müslim ve gayrimüslim olması dikkate alındığında hukukun çeşitliliği yönetici kesime kolaylıklar sağlarken, halkın hukukta beklentilerini elde etmede faydalar sağlamıştır. Her iki hukukun uygulanması ile Osmanlılar kendilerine has bir çeşit hukuk anlayışı ortaya koymuşlardır. Azınlıklar genellikle Osmanlı hukuk anlayışından memnuniyet duymuştur. Bu çalışma Osmanlı hukuk anlayışını genel hatları ile ortaya koymaya çalışırken, azınlıkların Osmanlı hukuku içerisindeki durumunun bir çerçevesini çizmeyi amaçlamıştırKeywords : Osmanlı Devleti, Osmanlı Hukuku, Millet Sistemi, Azınlıklar, Örf Hukuku, Şer’i Hukuk.