- Osmangazi Tıp Dergisi
- Vol: 43 Issue: 3
- COVID-19 Pandemisinde Kullanılan İlaçlar, Etki Mekanizmaları ve Etkililikleri
COVID-19 Pandemisinde Kullanılan İlaçlar, Etki Mekanizmaları ve Etkililikleri
Authors : Cansu Kiliç, Sule Aydin, Fatma Sultan Kiliç
Pages : 297-307
Doi:10.20515/otd.834991
View : 14 | Download : 4
Publication Date : 2021-05-07
Article Type : Review
Abstract :Aralık 2019’ da Çin’ in Wuhan kentinde ortaya çıkan koronavirüs ailesinden olan COVID-19 tüm dünyada pandemiye yol açmıştır. Bu virüsün daha önce SARS-CoV ve MERS-CoV olarak salgın yapmış koronavirüsler ile genetik yakınlığı vardır. COVID-19 hastaları, ciddi akut respiratuvar sendrom (ARDS), ağır pnömoni tablosu, hematolojik bulgular, dissemine intravasküler koagülopati (DIC) ve sepsis gibi ağır tabloların yanısıra koku kaybı, bulantı, kusma, ishal gibi gastrointestinal sistem bulguları ya da sadece cilt döküntüleri ile de hastanelere başvurabilmektedirler. Akut dönemde makrofaj aktivasyon sendromu (MAS) ve sitokin fırtınası sebebiyle ağır inflamasyon tablosuna sebep olmaktadır. Tedavide, SARS-CoV ve MERS-CoV ile oluşan hastalık durumlarında kullanılan ilaçlar denenmektedir. Proflaksi ve tedavide klorokin, hidroksiklorokin kullanılırken ağır pnömoni durumlarında, ilave olarak azitromisin tedaviye eklenir. Hastalığın seyrine göre favipiravir, lopinavir, ritonavir, remdesivir, ribavirin gibi tedavide kullanılan/ denenen ilaçlara yardımcı ilaçlar olarak antisitokin-immunomodulatörler (tosilizumab, anakinra, sarilumab, bevasizumab, ekulizumab), kortikosteroidler, immünoglobilinler, interferonlar ve antiagregan-antiinflamatuvar (dipiridamol) ilaçlar kullanılır. Bu hastalığın seyri sırasında oluşabilecek koagülasyonu önlemek amacıyla profilaktik olarak düşük molekül ağırlıklı heparin (enoksaparin) kullanılabilir. COVID-19 semptomları mevsimsel ve semptomatik nedenlerle influenza ile karışabilir. İnfluenza olması durumunda tedavide oseltamivir kullanılır. Normal şartlarda herhangi bir tedavisi olmayan COVID-19 için aşı ve ilaç çalışmaları hız kazanmıştır. Ancak bu sürecin en az bir yıl kadar sürebileceğini söylemekte yarar vardır. Hatta bu hastalıkla mücadelede kök hücre çalışmaları da yapılmaktadır.Keywords : pandemi, koronavirüs, COVİT-19, , farmakolojik yaklaşımlar