Tokat Şehir Merkezinde Yer Alan Camilerde Baldaken Planlı Şadırvanlar

Authors : Yavuz Sarı

Pages : 127-153

Doi:10.17120/omuifd.1451724

View : 43 | Download : 48

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research

Abstract :Ruh ve beden temizliğini şart koşan İslamiyet’te su, aziz bir varlık olmuştur. Gerek kutsal kitabımız Kur’an-ı Kerim’deki ayetlerde gerekse Hz. Peygamberin hadislerinde bu konu ile ilgili önemli sözler mevcuttur. Suya büyük önem verilmiş olması topluma su sağlamanın en önemli hayır işlerinden biri olduğu düşüncesini doğurmuştur. Bu nedenle Türk-İslam mimarisinde çeşmeler, sebiller ve şadırvanlar her daim önemli olmuştur. Hazırlamış olduğumuz bu çalışmada Tokat şehir merkezinde yer alan camilere ait baldaken planlı şadırvanlar ele alınmıştır. Yapılan saha incelemesinde söz konusu şadırvan örneklerine Hatuniye Camii, Ali Paşa Camii, Takyeciler Camii ve Alaca Mescit Camii’nde rastlanmıştır. Literatürde bu camileri konu edinen çok sayıda çalışma olmasına rağmen şadırvanlarına birkaç cümle dışında değinilmemiştir. Bu tespitten hareketle çalışmaya konu olan şadırvanları plan, mimari, süsleme ve malzeme-teknik özellikleri açısından ayrıntılı şekilde inceleyip, şadırvan mimarisi içerisindeki yerlerini belirlemek amacıyla çalışma kaleme alınmıştır. Şadırvanlar, bünyesinde yer aldıkları camilere göre daha geç tarihlerde inşa edilmiş olmalarına rağmen sahip oldukları özelliklerle hem camilerle bütünlük sağlamışlar hem de inşa edildikleri dönemin sanat üsluplarını belli ölçüde yansıtmayı başarabilmişlerdir.
Keywords : Su Mimarisi, Hazne, Fıskiye, Ahşap, Sütun