Tefsir Anlayışı Ve Dinî Düşünce Yapısı Yönüyle Çağdaş Bir Kur’ân Mütefekkiri: Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu

Authors : Isa Kanik

Pages : 37-62

Doi:10.17120/omuifd.987770

View : 16 | Download : 8

Publication Date : 2021-12-27

Article Type : Research

Abstract :Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu (öl. 1978) yakın dönem çağdaş Kur’ân mütefekkirlerinden biridir. Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinin siyasi ve sosyal çalkantılarla dolu evrelerinde yaşaması onu çok yönlü bir kişiliğe sahip kılmıştır. Reformist, ıslahatçı ve yenilikçi bir temayüle sahiptir. Tahsil hayatı ve farklı ülkeleri dolaşması neticesinde edebiyat, felsefe, sanat, dil, din ve sosyoloji alanlarında eserler veren Baltacıoğlu’nun en önemli yönlerinden biri de Kur’ân düşüncesi ve tefsire yaklaşımıdır. Baltacıoğlu’nun Kur’ân’ı baştan sona tefsir eden herhangi bir eseri bulunmamaktadır. "Büyük Tefsir” adlı eserinde ise Kur’ân’ın nasıl anlaşılması gerektiğine yönelik kendine özgü yaklaşım örneklerine yer vermektedir. Baltacıoğlu belirli bir konudaki Kur’ân âyetlerinin sınıflandırılarak tümel bir yaklaşımla değerlendirilmesinin onun doğru anlaşılmasında önemli bir metot olduğunu düşünmektedir. Gerek kaleme aldığı Kur’ân çevirisinde gerekse mezkûr eserinde bu yöntemin yansımalarını görmek mümkündür. Tefsire yaklaşımı ve düşünce yapısı bakımından farklı tefsir ekolleri içerisinde değerlendirilebilecek bir kişidir. Daha çok eğitim anlayışı açısından araştırılan Baltacıoğlu bazı sosyolojik tahlil ve tespitleriyle de öne çıkmaktadır. Kendisi dinin, milleti millet yapan önemli değerlerden biri olduğuna inanmaktadır. Dinin doğru anlaşılması ve öğrenilmesi maksadıyla da çeviri/meali ve söz konusu eserini yazmıştır. Yazdığı meal ile ilgili akademik çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmamızda "Büyük Tefsir” adlı eseri bağlamında hayatı, ilmî kişiliği, tefsir anlayışı ve Kur’ân’a bakış açısı bakımından Baltacıoğlu’nun tanınması amaçlanmaktadır.
Keywords : Tefsir, Kur’ân, Büyük Tefsir, Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu