İmâm-ı Âzam Ebû Hanîfe’nin (ö. 150/767) İlim Anlayışı, İlimleri Taksimi ve Hadis İlmine Bakışı

Authors : Ali Arslan

Pages : 79-106

Doi:10.17120/omuifd.789721

View : 17 | Download : 24

Publication Date : 2020-12-15

Article Type : Research

Abstract :Hicrî birinci ve ikinci asır âlimlerinin ilim anlayışları ve ilimlerin birbiri ile irtibatları konularındaki görüşleri, onların metotlarını anlamak bakımından son derece önemlidir. Bu çalışmada ikinci asrın en önemli âlimlerinden İmâm A'zâm Ebû Hanîfe'nin ilim anlayışı ve ilimlere bakışı ortaya konacaktır. Ebû Hanîfe hakkında, kurucularından olması bakımından özellikle kelâm ve fıkıh alanında çok fazla çalışma bulunmasına rağmen, bunlar içerisinde özel olarak onun ilim anlayışını ortaya koyanlar azdır. Burada onun ilme bakışı, ilimleri sınıflandırması ve bu çerçevede hadisler karşısındaki tutumu, kendisine nispet edilen eserleri çerçevesinde ortaya çıkarılacaktır. Ebû Hanîfe'nin dinî delilleri Kitap, sünnet ve sahâbe icması olarak sıralaması, onun "anlamaya" verdiği özel önemi göstermektedir. Onun bu yöntemine etki eden en önemli husus ise, ilim anlayışı ve ilmî bakış açısıdır, denilebilir. Neticede onun ilimlere bir bütün olarak baktığı, onları "fıkıh" başlığı altında topladığı ve önceliği itikâdî konulara verdiği neticesine varılmıştır. Ayrıca onun, ilimlerin tasnifi konusunda sadece dinî ilimleri genel olarak bir sınıflandırma tabi tuttuğu, bugün anlaşılan manada bir tasnif yapmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Hadis, Ebu Hanife, ilim, Tasnif, Fıkıh