Hakîm et-Tirmizî’nin ‘Risâletü Keyfiyyeti’s-Sülûk ilâ Rabbi’l-Âlemîn’ Adlı Eserinde Bireysel Bir Çaba Olarak Uzlet, Halvet ve Keşf Süreci

Authors : Mehmet Uyar

Pages : 209-242

Doi:10.17120/omuifd.394722

View : 22 | Download : 9

Publication Date : 2018-12-24

Article Type : Research

Abstract :Hakîm et-Tirmizî’nin Risâletü Keyfiyyeti’s- sülûk adlı eseri uzlet, halvet ve keşf kavramları etrafında şekillenir. Kavramların işaret ettiği sürecin adı ise sülûktur. Bu çerçevede eser, sülûkun işleyiş sürecini, gerekçe ve yöntemlerini, sülûkta sâlike rehberlik eden kavramları ele almaktadır. Eserde, fiziksel ve psikolojik faktörler göz önüne alınarak bir sülûk süreci tavsiye edilmiştir. Sâlikin niyeti, sülûka başlanmasını sağlayan düşünsel alt yapı ve devamını sağlayacak olan psikolojik ve fiziksel unsurlar bir bütünlük içerisinde ele alınmıştır. Sâlikin hem düşüncelerini, hem ruh halini ve hem de fiziksel durumunu kontrol altında tutması gereken bir sülûk metnin ana yapısını teşkil etmektedir. Önemli bir husus olarak Tirmizî, eserinde kavramları bireysel bir çabaya yönelik ele almaktadır. Tarikatlar öncesi dönemde sülûkun anlamsal çerçevesine dair bilgiler ihtiva etmesi açısından eser önemli bir örnek niteliğindedir. Keşfin aşamalarını ve içeriğini canlı bir biçimde tasvir etmesi de eserin dikkat çekici bir özelliğidir. Bu makalede, sülûk vasıtasıyla elde edilecek keşfî bilgiler Tirmizî’nin eseri çerçevesinde ele alınacaktır.
Keywords : Hakîm et-Tirmizî, Sülûk, Halvet, Uzlet, Keşf