Antik Roma Gücünün Vahşi Hayvanlar Üzerindeki Yansıması: Roma Venatioları MÖ 252-MS 523/537

Authors : Nuri Can Uçar

Pages : 319-352

Doi:10.33469/oannes.1059162

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2022-09-20

Article Type : Research

Abstract :Vahşi hayvanların bir güç gösterisi bağlamında ve bu amaç için belirlenmiş özel alanlarda sergilenmesi ve avlanması hususunda bir ilk teşkil etmemekle birlikte Romalılar, diğer tüm antik uygarlıkları gölgede bırakan bir vahşi hayvan tüketimi ortaya koymuşlardır. Bu tüketim, geride bıraktığı hayvan katliamının çarpıcı boyutları itibarıyla tüm antik uygarlıklardan ayrılmaktadır. Romalıların propaganda amacıyla gerçekleştirdikleri zafer geçitleri bir yana, vahşi hayvanların Roma arenalarındaki temel kullanımı, bunların insanlara ya da başka hayvanlara karşı gerçekleştirdikleri, sıra dışı bir vahşete sahne olan kanlı gösteriler ve mücadeleler olmuştur. Cumhuriyet döneminde Kartaca karşısında kazanılan Birinci Kartaca Savaşı yıllarında ortaya çıkan ve "Venatio” ismiyle anılan bu gösteriler, MÖ I. yüzyılda ve İmparator Octavianus Augustus’un tesis ettiği "Pax Romana” (Roma Barışı) sürecinde muazzam bir yaygınlığa ulaşmıştır. Egzotik hayvanlar Romanın düşmanları karşısında zafer kazanan komutanlar tarafından savaş alanlarında kazanılan zaferi Roma halkının nazarında perçinlemek amacıyla pek çok kez Roma arenalarına çıkarılmışlardır. Bunun yanı sıra venatiolar, Romalı aristokratların siyasi rekabeti çerçevesinde, halkın sempatisini kazanabilmek noktasında önemli birer propaganda aracına dönüşmüş, egzotik hayvanlar ise bu araçların vazgeçilmez unsurları halini almışlardır. Başlı başına ekonomik bir güç göstergesi olan venatiolar, gerek Roma ekonomisinin Pax Romana sürecinde ortaya koyduğu istikrara gerekse MS III. yüzyılda imparatorluğu pençesine alan ekonomik buhrana farklı bir pencereden bakabilmeyi mümkün kılmaktadır. Bu çalışma, Romalıların antik çağdaki yükseliş ve çöküşünü anlayabilmek noktasında en az Roma ordusu ya da Roma diplomasisi kadar geçerli bir ölçüt olarak kabul edilebilecek olan Roma venatiolarını, bu organizasyonlardaki vahşi hayvan etkinliğini ve tüketimini, kronolojik bir düzen içerisinde, antik edebi eserler ve arkeolojik bulgular ışığında ele almayı amaçlamaktadır.
Keywords : Roma, Venatio, Vahşi Hayvanlar, Gösteri, Propaganda