UYGULAMALI HALK BİLİMİ BAĞLAMINDA BİR İHTİSASLAŞMA VE KÜLTÜREL MİRAS ALANI OLARAK HACI BEKTAŞ VELİ VE SÖZ HAZİNESİ

Authors : Erdem Akin

Pages : 213-231

Doi:10.30783/nevsosbilen.1313404

View : 33 | Download : 23

Publication Date : 2023-10-06

Article Type : Research

Abstract :Hacı Bektaş Veli, Alevi Bektaşi inanç dairesinde ve genel olarak Anadolu, Balkanlar yakın ve uzak coğrafyalar için önemli bir mutasavvıf olması sebebiyle dergahı, her yıl yoğun ziyaretler almaktadır. Tarihsel süreçte, bu yoğun ziyaretlerin göstergesi olan dergah ziyaretçi defteri, ziyaretçilerin duygu ve düşüncelerinin yanı sıra Hacı Bektaş Veli’ye dair algılarını da göstermektedir. Çalışmada söz konusu ziyaretçi defterinin dokümantasyon analizi yöntemiyle incelemesi yapılarak uygulamalı halk bilimi alanından hareketle kültürel miras alanındaki kullanımlarının ortaya konulması amaçlanmıştır. Hacı Bektaş Veli’nin karizmatik şahsiyeti, anlatıları ve dergah çevresindeki ritüellerle önemli bir ihtisas alanı olması, bu alanın söz varlığı kullanılarak uygulamalarla geliştirilebileceği düşüncesi çalışmanın özgün yönünü oluşturmaktadır. Uygulamalar çerçevesinde başta tanıtım faaliyetleri olmak üzere sürdürülebilirlik, geliştirme ve sorunların çözümünde kullanımına odaklanılmıştır. Bu çalışmada, Hacı Bektaş Veli Dergahı’nı ziyaret ederek ziyaretçi defterine duygularını aksettiren ziyaretçilerin kullandıkları formel ifadelerden, nitelendirmelerden ve sıfat kalıplarından hareketle uygulamalı halk biliminin imkanları dahilinde ihtisaslaşma alanının birincil görevlerinden olan tanıtma, uygulama vb. faaliyetlere katkı sunulması amaçlanmıştır. Hacı Bektaş Veli’yi, dergâhı ve gerçekleştirilen ziyareti nitelendirmede kullanılan formel ifadelerin zenginliği ve çeşitliliği göz önüne alındığında ziyaretçi defterinin önemli bir kaynak olduğu tespit edilmiştir.
Keywords : Uygulamalı Halk Bilimi, Kültürel Miras, Hacı Bektaş Veli, Söz Hazinesi, İhtisaslaşma