MÜZZEMMİL SURESİNİN YİRMİNCİ AYETİ BAĞLAMINDA ZEKAT EMRİ

Authors : Ali Çiftci

Pages : 133-154

View : 16 | Download : 26

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research

Abstract :Mekke döneminde nazil olan ayetlerde önce it’am, taam-i miskin, ikram gibi kavramların yer aldığı görülmektedir. Orta dönem mekki ayetlerde ise zekkâ, tezekkâ, yetezekkâ lafızlarıyla birlikte, zekat kavramının kullanıldığı ve mali bir mükellefiyetin temellerinin bu dönemde atıldığı görülmektedir. Zekatın zikredildiği ayetlerde mü’minler muhatap alınmaktadır. İlk inanan topluluğun önce öne çıkan eylemlerinin başında iman, namaz ve zekat olduğuna vurgu yapılmaktadır. Mekke döneminde nazil olan Müzzemmil suresinin 20. ayetinde emir formatında " zekatı veriniz” ifadesi yer almaktadır. Müzzemmil suresinin nüzuluna dair farklı yaklaşımların temelinde, surenin ilk ayetlerinde zikredilen gece kıyamının ne kadar sürdüğü konusu önemlidir. Bazı müfessirler bu sürenin bir yıl veya iki yıl kadar olduğunu, bazıları da bu sürenin on yıl olduğunu ileri sürmüşlerdir. Bu ayetin indiği döneme ait müfessirler arasında farklı mülahazalar vardır. Bu çalışmada farklı görüşlere değinilmiştir. Taberi, Ebu Hayyan, Zemahşeri, Fahreddin er-Râzî, Elmalılı, İzzet Derveze, Mevdudi gibi alimler, Müzzemmil 20. Ayetinin nazım bakımından uzun olması, Medeni ayetlere benzemesi ve içerisinde yer alan bazı konuların Medine’de yürürlüğe konulacak olması sebebiyle, zekat emrinin yer aldığı bu ayetin tamamının veya bir kısmının Medine’de nazil olduğu görüşünü ortaya koymuşlardır. İbn Kesir ve Muhammed Ali es-Sayis Müzzemmil Suresinin bütün ayetlerinin Mekke döneminde indiği yönünde bir görüş öne sürmüşlerdir ki, bu surenin tamamının Mekke’de nazil olduğu görüşünü ileri süren müfessirlerin kanaatleriyle uyum arz etmektedirler. Bu alimlere göre zekatın farzıyyeti Mekke döneminde başlamıştır. Medine döneminde ise zekatın nisabı, miktarı vb. gibi konular Hz. Peygamberin de teşri’ yetkisiyle sistemleştirilmiş ve kurumsallaştırılmıştır. 
Keywords : Zekat, Müzzemmil Sûresi, Kıyâmü’l-leyl, İt‘âm, Mekke dönemi, Taberî