Muhafazakâr İdeolojinin Aile ve Kadına Bakış Açısının Bir Yansıması Olarak Yoksulluk Nafakası Tartışmaları

Authors : Evşen Altun Aslan, İnci Çoban İnce

Pages : 747-792

Doi:10.25064/mulkiye.1406360

View : 131 | Download : 82

Publication Date : 2024-09-27

Article Type : Research

Abstract :Muhafazakâr ideoloji için toplumda düzenin sağlanması, toplumu oluşturan tüm unsurların birbiri ile uyumlu bir biçimde işlemesiyle mümkün olmaktadır. Bu nedenle birey ve toplum arasında dengenin sağlanması gerekir. Bunu gerçekleştirecek olan aracılar olmazsa toplumsal düzen bozulur. Bu aracılar arasında aile birincil toplumsallaşma aracı olarak ön plana çıkmaktadır. Ayrıca toplumsal düzenin sürdürülmesi için gerekli olan cinsiyete dayalı iş bölümünün de ailede öğrenilmesi gerekmektedir. Çünkü kadınlar ve erkekler eşit değildir ve geleneklerle şekillenmiş toplumsal cinsiyet rollerine uygun davranmalıdırlar. Dolayısıyla, toplumsal düzenin ve dengenin sağlanması için aileye zarar verecek unsurlar ortadan kaldırılmalıdır. Boşanma, aileyi ortadan kaldıracak bir unsur olarak görüldüğünden önlenmesi gerekmektedir. Bu eksende boşanmanın hukuki sonuçlarından biri olan yoksulluk nafakasının kadınlar tarafından alınarak kadını güçlendirdiği ve boşanmayı kolaylaştırarak aileyi ortadan kaldırdığı söylemi muhafazakâr medya tarafından sıklıkla dile getirilmektedir. Yoksulluk nafakası cinsiyet farkı gözetmeksizin boşanma sonrasında yoksulluğa düşecek olanın geçimi için diğer taraftan maddi gücü oranında süresiz olarak talep edebileceği bir nafaka çeşididir. Ancak tarihsel süreç içerisinde toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin bir sonucu olarak kadınların ekonomik, sosyal ve kültürel alandaki dezavantajlı konumlarından kaynaklı yoksulluk nafakası alan taraf oldukları kabul edilmektedir. Buna rağmen muhafazakâr medya, meselenin bu yönüne vurgu yapmadan yoksulluk nafakasının sadece kadınlar tarafından süresiz olarak alındığına yönelik bir algının inşa edilmesine sebep olmaktadır. Bu bilgilerden hareketle çalışma, muhafazakâr medyanın yoksulluk nafakası karşıtlığını hangi söylemlerle kurguladığını sorgulamaktadır. Çalışmanın örneklemi, muhafazakâr olarak nitelendirilen Yeni Şafak ve Yeni Akit gazetelerinin yoksulluk nafakasına yönelik haber metinleridir. Bu eksende gazetelerin Ocak 2018-Eylül 2023 arasında yoksulluk nafakasına yönelik 112 haber metni veri seti olarak kullanılmıştır. Çalışmada, gazetelerin haberlerde yoksulluk nafakasına yönelik bir kamuoyu oluşturmak adına ürettiği söylemlerin arkasında muhafazakâr bağlamları göstermek için Van Dijk’in eleştirel söylem çözümlemesi modeli kullanılmıştır. Makro ve mikro olarak yapılan analizler, her iki gazetenin yoksulluk nafakası karşıtlığının, muhafazakâr medya tarafından nafakanın süresiz olmasının kadını güçlendirerek boşanmaları kolaylaştırdığı ve erkek mağduriyeti yarattığı söylemi içerisinde kurgulandığını ve bu söylemlerin de muhafazakâr ideolojinin sığınağı aileyi ortadan kaldıracağına yönelik bir yanılsama ile meşrulaştırıldığını ortaya koymaktadır.
Keywords : Muhafazakarlık, Kadın, Aile, Yoksulluk Nafakası, Eleştirel Söylem Çözümlemesi