Türkiye’de Ekonomik Göstergeler Açısından Düzey 2 Bölgelerinin Geliştirilmiş ENTROPİ ve CRITIC Temelli COPRAS Yöntemi ile Sıralanması

Authors : Buse Çetin, Özlem Kuvat

Pages : 11-36

Doi:10.52791/aksarayiibd.1008201

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2022-03-30

Article Type : Research

Abstract :Bölgelerarası gelişmişlik farklılıklarının belirlenmesi konusu küreselleşme eğilimleri ile birlikte ülkeler ve ülkedeki bölgeler arasında sosyal ve ekonomik alanla ilişkilendirilen değişkenler yani kriterler bakımından değerlendirilebilmektedirler. Bu durumda ise birçok ülke veya bölge ile kriterin eş anlı olarak değerlendirilmesine sebebiyet vermektedir. Bir karar durumunu ifade eden bu noktada, literatürde birçok alanda sıklıkla tercih edilen ÇKKV yöntemleri kullanılmaktadır. Bu çalışmada, literatüre uygun bulunan sekiz ekonomik kriter ile TİBBS çerçevesinde Düzey 2 bölgelerinin 2017-2019 yılları ekonomik performanslarının COPRAS yöntemi ile sıralanması amaçlanarak, farklı ağırlıklandırma yöntemlerinden elde edilen ağırlıkların performans sıralamalarına olan etkisi belirlenmek istenmiştir. Bu amaç doğrultusunda ekonomik kriterler, Geliştirilmiş ENTROPİ ve CRITIC yöntemleri kullanılarak ağırlıklandırılırken; performans sıralamaları standartlaştırmalı COPRAS yöntemi ile elde edilmiştir. Son olarak her iki yöntemden elde edilen sıralama sonuçları yıllar arasında karşılaştırılmıştır. Geliştirilmiş ENTROPİ yöntemi ile elde edilen ağırlıklandırma sonucunda 2017-2019 yılları arasında, kriterlerin önem düzeyleri açısından yakın bir sıralamaya sahip olduğu gözlenirken; CRITIC yöntemine göre yapılan ağırlıklandırma da birbirlerine yakın değerler aldığı tespit edilmiştir. Düzey 2 bölgelerine ilişkin COPRAS yöntemi ile yapılan ekonomik performans sıralama sonuçlarına göre: 2017-2019 yıllarında İstanbul bölgesinin (TR10) her iki ağırlıklandırma yöntemi ile elde edilen sıralamada en iyi alternatif olarak ilk sırada yer aldığı görülmüştür. 2017’de Van, Muş, Bitlis, Hakkâri (TRB2) bölgesi; 2018 ve 2019’da ENTROPİ yöntemine göre Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan (TRA2) ve Erzurum, Erzincan, Bayburt (TRA1) bölgeleri ile CRITIC yöntemine göre Mardin, Batman, Şırnak, Siirt (TRC3) bölgesi ise son sırada sıralanan bölgeler olmuştur. Yapılan karşılaştırmada elde edilen yüksek spearman sıra korelasyon katsayısı değerleri iki yöntemle elde edilen sıralar arasındaki ilişkinin yüksek olduğu sonucunu ortaya çıkarmıştır.
Keywords : COPRAS, ENTROPİ, CRITIC