ŞEMSEDDİN SÂMÎ VE VITAL CUINET’İN ÇALIŞMALARINDA ERZİNCAN

Authors : Yalçın Çakmak

Pages : 22-37

View : 14 | Download : 10

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research

Abstract :Arnavut asıllı Şemseddin Sâmî [Frashëri] (1850-1904), gazetecilik ve yazarlığının yanı sıra son dönem Osmanlı tarihinin en önde gelen sözlükçüsü ve ansiklopedistidir. Kâmûsu'l-A'lâm başlıklı ansiklopedisinde, birçok yer gibi Erzincan’dan da bahseder. Bu bakımdan, mezkûr çalışmasını kaleme aldığı 1889-1898 tarihleri arasında Erzurum Vilayeti’ne bağlı bir sancak olan Erzincan ile ilgili coğrafik, ekonomik, idari, mimari ve demografik olmak üzere çeşitli bilgiler sunmuştur. Düyûn-ı Umûmiyye memuru hüviyetiyle gerçekleştirdiği çalışmalar sonucu kaleme aldığı La Turquie d'Asie başlıklı eseriyle Osmanlı topraklarındaki idari yapılanmanın (vilayet, sancak, kaza, vb.) ekonomik, coğrafik, sosyal, etnik, dini ve nüfus gibi alanlarına dair spesifik bilgi ve istatistiki veri sunan bir diğer kişi de Fransız coğrafyacı ve oryantalist Vital-Casimir Cuinet'tir (1833-1896). Cuinet de söz konusu çalışmasında Şemseddin Sâmî ile benzer temalar etrafında Erzurum Vilayeti başlığı altında ele aldığı Erzincan Sancağı ile ilgili önemli birtakım bilgiler verir. Bu makalede, her iki yazarın da çalışmalarında Erzincan’a dair sundukları bilgilerin analitik bir yöntemle ele alınıp, karşılaştırılması amaçlanmaktadır.
Keywords : Erzincan, Şemseddin Sâmî, Vital Cuinet, Kâmûsu'l-A'lâm, La Turquie d'Asie