ANADOLU TÜRK EFSANELERİNDE ÖDÜLLENDİRME MOTİFİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Authors : Ferhat Özmen

Pages : 79-90

Doi:10.31126/akrajournal.596513

View : 32 | Download : 13

Publication Date : 2019-09-10

Article Type : Research

Abstract :Türk halk edebiyatı ürünleri içinde anlatı (narratif) esasına dayanan türlerden biri olan efsaneler insanlığın ilkokulu gibidir. Her birey içinde büyüdüğü çevreden efsaneler dinlemiştir. Adı geçen türün çocukların pedagojik eğitimine yardımcı olduğunu söylemek mümkündür. İstendik değerlerin ödül, karşıt değerlerin de ceza sebebi olacağını açımlayan efsanelerde birey eğitilmek istenir. Çeşitli türde verilen ödül ile iletilen mesajlar insanı değiştiren, dönüştüren, hayata hazırlayan ve insani olarak davranış kodlarını açımlayan özellikler içerir. Kutsala saygılı olmak, kahramanlık göstermek, yalan söylememek, zor durumda olana yardım etmek, verdiği sözden dönmemek gibi ülkü değerler, anlatıların insanlığa sunduğu olumlu davranış kodlarıdır. Bu çalışmada efsanelerde yer alan ödüller tasnif edilmiş ve bu ödüllerin davranış odaklı analizi yapılmıştır. Çalışmada ayrıca ödüllerin psikolojik yönü ele alınmış, onların insanı değiştiren/dönüştüren yönüne değinilmiştir.  
Keywords : efsane, ödül, motif, dönüşüm, eğitim