- Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tarihi ve Folklorik Dergisi
- Lokman Hekim Journal 2011; Supplement Special Issue
- Yeni İlaçların Eldesinde Etnoloji Bilim Dalının Önemi
Yeni İlaçların Eldesinde Etnoloji Bilim Dalının Önemi
Authors : Gülsel Kavalali
Pages : 31-31
View : 15 | Download : 8
Publication Date : 2011-09-01
Article Type : Research
Abstract :Etnoloji sözcüğü (İngilizce ethnology, yeni söylenişi budun bilim) Yunanca ethnos kelimesinden gelmektedir. Genel anlamda ırk ve kavimlerin köklerini, yayılmalarını ve ilişkilerini inceleyen ve özelliklerinden bahseden bir bilim dalıdır. İnsanlık tarihinde botanik ve tıb bilimi birbirleri ile ilişkilidir. Shamanlar ve Witch-doctor denilen halk hekim- lerinin, insanlara önerdikleri ilaçların yapımında botanik, antropoloji, arkeoloji, sosyoloji, din ve dil bilimlerin- den yararlanılmıştır. Sonradan ilaç bilimi (farmakoloji) üzerinde uzmanlaşan bilim insanları, eski uygarlıklardan edindikleri bu bilgileri, yeni bulunan bitki türleri ile harmanlayarak yeni ilaç molekülleri ve terkiplerini hazır- lamışlardır. Böylece yeni ilaçların eldesinde ethnobotany ve ethnopharmacology ve dolayısıyla ethnomedical bilim dalları ortaya çıkmıştır. XIX. yüzyıl bitki kimyasının (phytochemistry) önem kazanmaya başlaması ile yeni bulunan bitki türleri ve bunların aktif maddeleri izole edilerek yeni ilaç hammaddeleri bulunmuştur. Daha sonraları sentetik kimya (synthetic chemistry) bilim dalı devreye girince, etnik kökeni belli, yıllarca halk arasında kullanıla gelen bu terkiplerden tam ve yarı sentetik yollarla benzer aktif maddeler yapılmış ve böylece ilaç endüstrisi meydana gelmiştir. Bugün eczaneden aldığımız tablet, şurup formundaki ilaçlar, yıllar öncesinde halk arasında kullanılan ve o za- manki halk hekimleri tarafından önerilen, içeriği çeşitli bitki türlerinden izole edilerek elde edilen, teknoloji ve farmakoloji bilimlerinin katkıları ile standardize edilip, dozu ayarlanılarak, hastanın rahatça alabileceği forma sokulmuş preparatlardırKeywords : Etnoloji, İlaç