Yetişkin bireylerin besin etiketi okumaya yönelik tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi

Authors : Tuba Yalçın, Yonca Sevim

Pages : 109-118

View : 157 | Download : 226

Publication Date : 2024-04-30

Article Type : Research

Abstract :Amaç: Besin etiketleri (BE) yalnızca besinin, besin değerini ve işlevini yorumlamaya yönelik bir bilgi aracı değil aynı zamanda obezite ve ilişkili kronik hastalıkların önlenmesine ilişkin bir stratejidir. Dolayısıyla besin etiketlerine yönelik tutum ve davranışların anlaşılması önemlidir. Bu çalışmanın amacı, bireylerin BE okumaya yönelik tutum ve davranışlarının belirlenmesi ve BE okuma alışkanlıklarını etkileyen etmenlerin değerlendirilmesidir. Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel nitelikteki bu çalışma, Türkiye’de yaşayan, 18-64 yaş aralığındaki en az lise düzeyinde eğitimi olan 1063 yetişkin gönüllü birey ile yürütülmüştür. Bireylere genel özellikleri ve BE okuma tutum ve davranışlarını belirlemeye yönelik Besin Etiketi Okuma Tutum Ölçeği (BEOTÖ)’nden oluşan online bir anket formu uygulanmıştır. Bireylerin vücut ağırlığı ve boy uzunluğu ölçümleri kendi beyanlarına dayalı olarak sorgulanmıştır. Beden kütle indeksi (BKİ) değerleri ise araştırmacı tarafından hesaplanmıştır. Bulgular: Katılımcıların yaklaşık %75’i lisans/lisansüstü düzeyde eğitim seviyesinde ve %60’ı evlidir. Bireylerin yaklaşık %70’i gelir durumunun giderine eşit veya daha fazla olduğunu beyan etmiştir. Bireylerin ortalama BEOTÖ skoru 76.4±17.6’tür. Skor bekarlarda daha yüksektir (p<0.05). Bireylerin etiket bilgisinde en fazla üretim tüketim tarihi ve raf ömrünü önemsedikleri gözlenmiş; özellikle yeni bir ürün alırken ya da farklı markalara ait ürünleri kıyaslarken besin etiketlerini kontrol ettikleri belirlenmiştir. Sonuç: Lise ve üzeri eğitim düzeyindeki bireylerde, özellikle bekarların BEOT’nin daha iyi olduğu görülmüştür. Etiket bilgisinde üretim tüketim tarihi ve raf ömrüne önem verdikleri belirlenmiştir. Ancak, bireyler besin içeriklerine yönelik aynı tutumu göstermemektedirler. Besin etiketleri, bireyleri sağlıklı besinler seçme konusunda yönlendirici olabilir. Etiket okuma bilincinin artırılması, toplumun yeterli ve dengeli beslenmesi için oldukça önem taşımaktadır.
Keywords : Besin etiketi okuma, tüketici davranışları, Besin Etiketi Okuma Tutum Ölçeği