Bölgemizdeki tüberküloz dışı mikobakteri enfeksiyonları: Buzdağının sadece görünen yüzü

Authors : Leyla Ersoy, Kevser Elçi, Taylan Bozok, Eylem Sercan Özgür, Ahmet Arslantürk, Gönül Aslan

Pages : 406-419

View : 121 | Download : 163

Publication Date : 2023-12-18

Article Type : Research

Abstract :Amaç: İmmünsüpresif tedavi rejimleri, ortalama yaşam süresinin uzaması, AIDS gibi hastalıkların artması, tüberküloz dışı mikobakteri (TDM) kaynaklı enfeksiyonların tedavisindeki zorluklar ve fırsatçı patojen olarak bilinen TDM’lerin sağlıklı kişilerde de etken olabilmesi TDM’yi tüm dünyada önemli bir enfeksiyon kaynağı haline getirmiştir. Bu çalışmada, 2015-2022 yılları arasında mikobakteriyoloji laboratuvarında klinik örneklerinden TDM izole edilen hastaların demografik özelliklerinin, enfeksiyon etkeni TDM türlerinin ve ilaç duyarlılık profillerinin retrospektif olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Mersin Ü. Hastanesi Tıbbi Mikrobiyoloji Laboratuvarı Mikobakteriyoloji Birimi’nde tüberküloz (TB) şüphesi üzerine alınan örneklerin işlenmesi, kültürü, mikroskopisi ve kültürde üreyenlere Mycobacterium tuberculosis kompleks (MTBK)-TDM ayrımı yapılmıştır. TDM üremesi saptanan hastalarda, ilgili klinisyenden görüş alınıp kontaminant/çevresel TDM olma olasılığı dışlanan izolatlar için TDM identifikasyonu ve ilaç duyarlılık testleri rehberlere uygun olarak yapılmıştır. Bulgular: Mikobakteriyoloji laboratuvarına gelen 25148 örneğin 1685 (%6.7)’inde mikobakteri üremesi tespit edilmiş ve izolatların 1487 (%88.2)’sinde MTBK, 198 (%11.8)’inde TDM üremesi saptanmıştır. Bunlardan 56 hastaya ait 56 izolat hastalık etkeni olarak değerlendirmeye alınmıştır. İzolatların %92.5’i akciğer (AC) örneklerden izole edilmiştir, hastaların yaş ortalaması 60±15.2 ve %66’sı erkek’tir. Çalışmaya dahil edilen 56 izolatın 40’ına tür tanımlaması yapılmıştır. Klinik bilgilerine erişilebilen hastaların %51.3’ünde kanser, romatoid artrit nedeniyle tümör nekroz faktör-alfa tedavisi alma, böbrek yetmezliği, böbrek nakli gibi immünsüpresif durumlar, %51.2’sinde kronik obstrüktif akciğer hastalığı, astım, kistik fibrozis gibi AC hastalıkları, %58.9’unda sigara ve alkol kullanım öyküsü, %17.9’unda diyabet, %25.6’sında hipertansiyon gibi eşlik eden hastalık öyküsü, %25.6’sında D vitamin eksikliği, %23.1’inde hemoptizi öyküsü olduğu tespit edilmiştir. Tanımlaması yapılan izolatlarda en sık tespit edilen beş tür, M. intracellulare, M. szulgai, M. kansasii, M. abscessus ve M. simiae olmuştur. Hızlı ve yavaş üreyen TDM’ler amikasin, klaritromisin, linezolid, moksifloksasine, hızlı üreyen TDM’ler sefoksitine %100 duyarlı bulunmuştur. Sonuç: Tüberküloz dışı mikobakteri enfeksiyonlarında klinik-laboratuvar iş birliği, hızlı ve doğru tanı yanında uygun tedavi rejiminin belirlenmesinde önemli katkılar sağlayacaktır. Çalışmamızda bölge TB laboratuvarı verileri analiz edilerek TDM enfeksiyonlarının epidemiyolojik, demografik özelliklerini, TDM türlerini ve ilaç duyarlılık profillerini belirleyerek hastaların tedavisinde klinisyene yol gösterecek ve literatüre katkı sağlayacak veriler elde edildiği inancındayız.
Keywords : Tüberküloz dışı mikobakteri, identifikasyon, epidemiyoloji, ilaç direnci, duyarlılık