Temel Bileşenler Analizi ve Yapay Sinir Ağı Modellerinin Ölçek Geliştirme Sürecinde Kullanılabilirliğinin İncelenmesi

Authors : Esin Tezbaşaran, Selahattin Gelbal

Pages : 225-252

Doi:10.17860/mersinefd.338879

View : 20 | Download : 6

Publication Date : 2018-04-20

Article Type : Research

Abstract :Bu araştırmanın amacı, yapı geçerliği çalışmalarında kullanılan temel bileşenler analizi yerine bu amaçla geliştirilen yapay sinir ağı modellerinin kullanılabilir olup olmadığını tespit etmektir. Veri indirgeme amacıyla geliştirilen Genelleştirilmiş Hebb Algoritması kullanan yapay sinir ağı modeli ve Kendini Düzenleyen Haritalama olarak adlandırılan diğer yapay sinir ağı modeli bu araştırmanın temel konusudur. Yapı geçerliği çalışması yapmak için 30 maddeden oluşan denemelik Öğretmenlere Yönelik Tutum Ölçeği hazırlanmış ve bu ölçek 400 öğretmen adayına uygulanmıştır. Elde edilen veriler temel bileşenler analizi ve yapay sinir ağı modelleri kullanılarak analiz edilmiştir. Kullanılan farklı yöntemlerden elde edilen ölçek yapılarından hangisinin daha uygun olduğuna karar vermek amacıyla, farklı 400 kişilik bir diğer öğretmen adayı grubundan tekrar veri toplanmış ve bu verilere doğrulayıcı faktör analizi uygulanmıştır. Temel bileşenler analizi ile yapay sinir ağı modellerine dayanarak yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonuçları model uyum ve hata indekslerine göre karşılaştırılmıştır. Uyum indekslerine bakıldığında, bu yapılar uyum ve hata indekslerinin çoğu açısından uyumlu yapılardır. Sonuçta, 5x5 nöron üzerinden haritalanan kendini düzenleyen haritalama modelinin, RMSEA indeksi hariç, daha uyumlu sonuçlar verdiği söylenebilir.
Keywords : Yapay sinir ağı, temel bileşenler analizi