Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Doğaya Yakınlık (Biyofili) Seviyelerinin Araştırılması

Authors : Simge Yilmaz, Refika Olgan

Pages : 1106-1129

Doi:10.17860/mersinefd.328340

View : 19 | Download : 5

Publication Date : 2017-12-29

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmanın amacı okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 60-66 aylık çocuklarının doğaya yakınlık seviyelerini (biyofili) belirlemek ve bu çocukların doğa ile ilgili uyaranlara olumlu (biyofilik) ya da olumsuz (biyofobik) tepkilerinin nedenlerini araştırmaktır. Bu çalışmanın bir diğer amacı ise çocukların biyofili seviyelerinin devam ettikleri okul öncesi eğitim kurumlarının bahçelerinin doğal elementleri içerme düzeylerine ve cinsiyetlerine göre değişiklik gösterip göstermediğini araştırmaktır. Çalışmanın örneklemi Ankara İl’inin Çankaya ilçesinde yer alan dört farklı devlet okulundan seçilen 105 çocuktan oluşmuştur. Çalışmanın alt örneklemini ise temel örneklem grubundan rastgele örnekleme yöntemi kullanılarak seçilen 20 çocuk oluşturmaktadır. Katılımcıların doğaya yakınlık seviyelerini ölçmek amacıyla 22 maddeden oluşan ‘Çocuklar için Biyofili Ölçeği’ kullanılmıştır. Çalışmanın bulguları, çocukların biyofili seviyelerinin devam ettikleri okul öncesi eğitim kurumuna (okul öncesi eğitim kurumlarının bahçelerinin doğal elementleri içerme düzeyleri) ve cinsiyetlerine göre farklılık göstermediğini ve araştırmaya katılan tüm çocukların biyofili seviyelerinin yüksek olduğunu göstermiştir. Çocukların biyofilik ya da biyofobik yanıtlarının ortak nedenleri incelendiğinde, öne çıkan en önemli faktörün kültürün etkisi olduğu belirlenmiştir. Annelerin çocukların doğal uyaranlara verdiği olumlu ya da olumsuz tepkiler üzerinde etkili bir yere sahip olduğu belirlenmiştir. Bu nedenle, ilerde yapılacak çalışmaların çocukların biyofilik ya da biyofobik yanıtlarında etkili olabileceği düşünülerek, annelerin demografik özellikleri (yaş, eğitim seviyesi, dışarda geçirdiği zaman, çocukluğunu geçirtiği yaşam alanı vb.) dikkate alınarak planlanması önerilebilir. Ayrıca, farklı kültürlerde büyüyen çocukların biyofili seviyelerinin araştırılması da önerilebilir.  
Keywords : biyofili, biyofobi, doğaya yakınlık, okul öncesi eğitim