Türkiye’de Otizm Tanısı Almış Bireylerin Aileleri İle Yapılmış Tezlerin ve Makalelerin İncelenmesi (2000-2021)

Authors : Emine Toklu Başkak, Neriman Aral

Pages : 213-224

Doi:10.47899/ijss.20213210

View : 79 | Download : 18

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research

Abstract :Bu araştırmada, Türkiye’de otizm tanısı almış bireylerin aileleri ile 2000-2021 yılları arasında yapılmış tez ve makale çalışmalarının çeşitli değişkenler kapsamında incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi tekniği kullanılmıştır. Bu araştırma için tezlere Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden ve makalelere Google Akademik’ten ulaşılmıştır. Taramada anahtar kelime olarak otizm, otistik, otizm spektrum bozukluğu/yaygın gelişimsel bozukluk, aile, ebeveyn, anne, baba kelimeleri kullanılmıştır. Araştırmaya dâhil edilen tez ve makalelerde; yaygın gelişimsel bozukluklar alanından bir tanı almış çocukların aileleriyle yürütülmüş olması, incelenen durumların görüş, olgu, karşılaştırma, etki kapsamında yaygın gelişimsel bozukluklar alanından bir tanı almış çocukların aileleri için yapılmış olması ve çalışmaların başlığında otizm, aile, ebeveyn, anne, baba, otizm spektrum bozukluk, otistik kavramlarının olması özellikleri aranmıştır. Bu doğrultuda araştırmada toplam 73 tez ve makaleye ulaşılmıştır. Araştırmada uzman görüşü ile son şekli verilen Tez ve Makale İnceleme Formu kullanılmıştır. Tez ve makaleler; yıl, tür, araştırma yöntemi, araştırma tekniği, veri toplama araçları, örneklem grubunun özellikleri, veri analizinde kullanılan istatistikî analizleri ve çalışma konuları bakımından incelenmiştir. Çalışma sonucunda en çok çalışmanın 2020 yılında yapıldığı (f=14), çalışmaların en çok makale (f=41) türünde olduğu, tezlerin genelde İstanbul ilinde ve Maltepe Üniversitesi’nde yapıldığı, tezlerin en çok (f=22) Sosyal Bilimler Enstitüsünde yapıldığı görülmüştür. Çalışmalarda en çok nicel yöntemin(f=43) kullanıldığı, en çok kullanılan araştırma tekniklerinin betimsel ve ilişkisel tarama modeli (f=34) olduğu belirlenmiştir. Çalışmalarda en çok nicel yöntemin(f=43) kullanıldığı, en çok kullanılan araştırma tekniklerinin betimsel ve ilişkisel tarama modeli (f=34) olduğu belirlenmiştir. Çalışmalarda çoğunlukla Genel Bilgi Formunun (f=43) kullanıldığı, verilerin analizinde de en çok t-testinin (f=25) kullanıldığı, araştırma evreninin de en çok İstanbul (f=23) olduğu, çalışmaların örneklemine en çok Otizm Tanısı Almış Bireylerin Ailelerinin (f=5047) dâhil edildiği görülmüştür. Elde edilen verilere dayanarak Türkiye’de otizm tanısı almış bireylerin ailelerine yönelik daha çok bilimsel araştırmanın derinlemesine yapılması önerilebilir.
Keywords : Otizm, Otizm Spektrum Bozukluğu, Yaygın Gelişimsel Bozukluk, Aile, Anne