SALGINLA BAŞ ETME İLE YAŞAMIN ETKİLİLİĞİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE AŞKINLIĞIN ARACI ROLÜ

Authors : Asiye Dursun, Oğuz Mercan

Pages : 1-20

Doi:10.21764/maeuefd.1055559

View : 107 | Download : 89

Publication Date : 2023-07-30

Article Type : Research

Abstract :Dünyayı etkisi altına alan COVID-19 salgını bireyleri sadece fiziksel açıdan değil aynı zamanda psikolojik açıdan da etkilemektedir. Salgının etkileri düşünüldüğünde baş etme ve yaşamın etkililiği gibi kavramlar önem kazanmaktadır. Ayrıca uyum sağlama yeteneğine ihtiyaç duyulan salgın döneminde aşkınlık kavramı da dikkat çekmektedir. Çünkü aşkınlık, kendi iç sınırlarını aşmayı, bir çevre ve başkalarıyla ilişkili olmayı, geçmiş ile gelecek arasında şimdiyi anlamaya uyum sağlamayı içinde barındırmaktadır. Bu değişkenlerin ise salgın döneminde hem baş etme hem de yaşamın etkililiği ile ilgili olabileceği düşünülebilir. Bu bilgiler ışığında bu çalışmada da, yetişkinlerin salgınla baş etme ve yaşamın etkililiği (zihinsel esneklik) ilişkisinde aşkınlığın aracı rolü ele alınmaktadır. Araştırmaya ilişkin veriler gönüllü şekilde katılan 313 yetişkinden online olarak toplanmıştır. Araştırmada veriler Salgınla Başa Çıkma Ölçeği, Yaşam Etkiliği Ölçeği ve Aşkınlık Ölçeği’den elde edilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre, salgınla başa çıkma ölçeği puanları ile yaşamın etkililiği ölçeğinin zihinsel esneklik alt ölçeği ve aşkınlık ölçeği puanları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Ayrıca yaşamın etkililiği ölçeğinin zihinsel esneklik alt ölçeği puanları ile aşkınlık ölçeği arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Bununla birlikte salgınla başa çıkma ile yaşamın etkililiği arasında aşkınlığın aracı bir rol üstlendiği sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular alanyazın bağlamında tartışılarak, araştırmacılara ve uygulayıcılara yönelik öneriler sunulmuştur.
Keywords : COVID-19 salgını, salgınla başa çıkma, yaşamın etkililiği, aşkınlık, aracılık modeli