ÇOCUKLARIN "YAPAY ZEKA" KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARININ İNCELENMESİ

Authors : Selvinaz Saçan, Kevser Tozduman Yarali, Sevinç Zeynep Kavruk

Pages : 274-296

Doi:10.21764/maeuefd.1074024

View : 13 | Download : 8

Publication Date : 2022-10-28

Article Type : Research

Abstract :Özet: Bu çalışmada çocukların, başta eğitim alanı olmak üzere her geçen gün hayatlarına daha fazla giren yapay zekânın 6-10 yaş grubu çocuklar tarafından nasıl algılandığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma modeli kapsamında olgubilim (fenomonoloji) deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 6-10 yaş grubu 146 çocuk ve ebeveyni oluşturmuştur. Araştırmada veri toplamak amacıyla biri ebeveynlere biri çocuklara yönelik olmak üzere iki form kullanılmıştır. Çocukların, "Yapay zeka ………… gibidir. Çünkü …………..” ifadesini tamamlamaları istenmiştir. Verilerin analizinde MAXQDA programından yararlanılmış, elde edilen verilerin çözümlenmesinde ve yorumlanmasında içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda çalışma grubundaki çocukların yapay zeka kavramını ifade etmek için 12 metafor ürettikleri belirlenmiştir. 12 metafor kendi içerisinde canlı ve cansız olmak üzere 2 ana temada gruplandırılmıştır. Yapay zekanın benzetildiği olgunun sebebi incelendiğinde verilen yanıtlar insanlığa yönelik, zekâya yönelik ve robotik olmak üzere 3 ana temada gruplandırılmıştır. Çalışma sonucunda, üretilen metaforlar 6-10 yaş grubu çocukların yapay zekâ kavramına ilişkin sahip oldukları algıları anlama, açığa çıkarma ve açıklama imkânı sunmuştur..
Keywords : Yapay zeka, metafor, orta çocukluk, çocuk